ހަރަދުތައް ކުޑަކުރުން އަވަސްކުރަންޖެހޭ: ވޯލްޑް ބޭންކް

މާލީ ދަތިކަމަށް އަދި ހައްލެއް ނުލިބޭ ކަމަށާއި ހަރަދުތައް ކުޑަ ކުރުމަށް ފިޔަވަޅުތައް އަވަސް ކުރަން ޖެހޭ ކަމަށް ވޯލްޑް ބޭންކުން ބުނެފި އެވެ.

ވޯލްޑް ބޭންކުން ނެރުނު "މޯލްޑިވްސް ޑިވެލޮޕްމެންޓް އަޕްޑޭޓް: ސީކިން ސްޓެބިލިޓީ އިން ޓާބިއުލެންޓް ޓާމްސް" ގައިވާ ގޮތުން ދައުލަތުގެ ހަރަދުތައް ބޮޑުވެ، ބޭރުގެ ދަރަނި އަދާކުރަން ކުރަންޖެހޭ ހަރަދު ވަނީ ވަރަށް ބޮޑުވެފަ އެވެ.

ވޯލްޑް ބޭންކުން ބުނީ، 2026 ވަނަ އަހަރު ދައްކަން ޖެހޭ އެއް ބިލިއަން ޑޮލަރުގެ ދަރަންޏަށް ތައްޔާރުވުމުގެ ގޮތުން ސޮވްރިން ޑިވަލޮޕްމެންޓް ފަންޑު (އެސްޑީއެފް) އުފެއްދި ނަމަވެސް މިއަހަރުގެ އޮގަސްޓާ ހަމައަށް އެ ފަންޑުގެ ބެލެންސްގައި ހުރީ 65 މިލިއަން ޑޮލަރު ކަމަށެވެ. އެއީ ދަރަނި އަދާކުރަން އެކަށީގެންވާ އަދަދެއް ނޫން ކަމަށް ވެސް ވޯލްޑް ބޭންކުން ފާހަގަކޮށްފައިވެ އެވެ.

އެ ރިޕޯޓުގައި، އޯވަރޯލް ބަޖެޓު ޑެފިސިޓު 677 މިލިއަން ރުފިޔާއާށް ކުޑަކުރެވިފައިވާ ކަން ވަނީ ފާހަގަކޮށްފަ ކަމަށެވެ. އެކަން ހާސިލު ކުރެވުނީ ދައުލަތަށް ޓީޖީއެސްޓީގެ ގޮތުގައި ލިިބުނު އާމްދަނީ އިތުރުވެ، ދައުލަތުގެ ޖުމްލަ އާމްދަނީ 9.5 ޕަސެންޓަށް އިތުރުވުމުންނެވެ. ނަމަވެސް، ދައުލަތުގެ ހިންގުމުގެ ހަރަދު 6.5 ޕަސެންޓަށް އިތުރުވެފައިވާކަން ފާހަގަކޮށްފައިވެ އެވެ.

ދައުލަތުގެ ހަރަދު ކުޑަކޮށްފައިވަނީ ޕްރޮޖެކްޓްތަކަށް ކުރާ ހޭދަ 45 ޕަސެންޓަށް ކުޑަކޮށްގެންނެވެ. ހަރަދުތައް ކުޑަކުރި އިރު ދައުލަތުން ޕްރައިވެޓް ސެކްޓާގެ ކޮންޓްރެކްޓަރުންނާއި އެހެން ދާއިރާތަކުގެ ފަރާތްތަކަށް ދައްކަން ޖެހޭ ބިލްތަކަށް ފައިސާ ލިބުމުގައި ވަރަށް ބޮޑަށް ލަސްވެފައިވާ ކަން ފާހަގަކުރެވޭ ކަމަށް ރިޕޯޓުގައިވެ އެވެ.

ވޯލްޑް ބޭންކުން ބުނީ، މިއަހަރުގެ ކުރީ ކޮޅު ޓޫރިޒަމް ދާއިރާ ރަނގަޅުވުމާ ގުޅިގެން ފުރަތަމަ ކުއާޓަރުގައި ރާއްޖޭގެ އުފެއްދުންތެރިކަން 9.8 ޕަސެންޓުގައި ކުރިއެރިކަމަށެވެ. ފުރަތަމަ ކުއާޓަރުގައި ރާއްޖޭގެ ޓޫރިޒަމް ދާއިރާ ވަނީ 15 ޕަސެންޓުގައި ކުރިއަރައިފަ އެވެ.

ވޯލްޑް ބޭންކުން ބުނީ، މި އަހަރުގެ ކުރީކޮޅު ރާއްޖޭގެ ޖުމްލަ ދަރަނި 126 މިލިއަން ރުފިޔާގައި ހުރި އިރު އެއީ އުފެއްދުންތެރިކަމުގެ ނިސްބަތުން 116 ޕަސެންޓު ކަމަށެވެ. އަދި މިއަހަރުގެ ފުރަތަމަ ކުއާޓަރުގައި އެތެރޭގެ ދަރަނި 68 ޕަސެންޓަށް ވަނީ އިތުރުވެފަ އެވެ. އެހާ ބޮޑަށް އެތެރޭގެ ދަރަނި އިތުރުވެފައިވަނީ ރާއްޖޭގެ ކްރެޑިޓް ރޭޓިން ދަށަށް ގޮސް، ބޭރުން ފައިނޭންސް ހޯދުމަށް ދަތިތައް ކުރިމަތިވެފައިވާތީ ކަމަށް ވޯލްޑް ބޭންކްގެ ރިޕޯޓުގައި ބުނެފައިވެ އެވެ.

ވޯލްޑް ބޭންކުން ބުނީ، ފިސްކަލް ހާލަތު ރަނގަޅު ކުރުމަށް މިދިޔަ ފެބްރުއަރީ މަހު ރިފޯމު އެޖެންޑާ އިއުލާނު ކުރި ނަމަވެސް، އަދި އެންމެ ފުރިހަމައަށް އަމަލު ކުރަން ނުފަށާ ކަމަށެވެ.