މެލޭޝިއާގެ އެމްބަސީ ދިވެހިންނާ އެންމެ ގާތުގައި

މެލޭޝިއާ އަށް ދިވެހިން ގޮސް އުޅޭ އެންމެ މުހިންމު އެއް ސަބަބަކީ ތައުލީމް ހާސިލް ކުރުމެވެ. އިންޑިއާ އާއި ސްރީ ލަންކާ ނެގުމަށް ފަހު، ދެން އެންމެ ގިނަ ދިވެހިން ޒިޔާރަތް ކުރާ ގައުމަކީ ވެސް މެލޭޝިއާ އެވެ. ދިވެހިން ހިދުމަތަށް ކޮންމެ ގަޑިއެއްގައި ގޮވާލި ކަމުގައިވިޔަސް، އެކަމަށް އަތުކުރި އޮޅާލައިގެން ތިބީ އެމްބަސީގެ މުވައްޒަފުންނެވެ. ވަރުބަލި ކަމެއް ނެތި، ދިވެހިންގެ މެހްމާންދާރީންގެ ގޮތުގަ އެވެ.

ރާއްޖެ އާއި މެލޭޝިއާއާ ދެމެދު ގުޅުން ގާއިމްކުރީ 1968 ވަނަ އަހަރު އެވެ. ދެ ގައުމުގެ ގުޅުން ބަދަހިކުރިތާ 51 އަހަރު ވެފައިވާ އިރު، އަހަރެއްގެ މައްޗަށް މެލޭޝިއާ އަށް އެކި ބޭނުންތަކުގައި ޒިޔާރަތް ކުރަމުން އަންނަ ދިވެހިންގެ އަދަދު 8،000 އަށް ވުރެ ގިނަ އެވެ. މިދިޔަ އަހަރުގެ ނިޔަލަށް މެލޭޝިއާގައި 2300 އަށް ވުރެ ގިނަ ދިވެހިން ދިރިއުޅެ އެވެ. އޭގެ ތެރެއިން 1،500 އަށް ވުރެ ގިނަ ދިވެހިންނަކީ ދަރިވަރުންނެވެ. މި ދިވެހިންނަށް މެލޭޝިއާގައި ހުންނަ އެމްބަސީން ފޯރުކޮށްދޭ ހިދުމަތްތައް ބައިވަރެވެ. ރާއްޖޭގެ ކައުންސިލަކުން ފޯރުކޮށްދޭ ހުރިހާ ހިދުމަތެއް ހެން އެ ތަނުން ދެ އެވެ.

ދިވެހި އެމްބަސީ އަށް ދިވެހިން އާންމުކޮށް ގޮސް އުޅޭ އެއް ސަބަބަކީ ޕާސްޕޯޓާއި އައިޑީ ކާޑު އާކުރުމަށެވެ. ބައެއް ކޮންސިއުލާ ހިދުމަތްތަކުގެ މައުލޫމާތު ދިވެހި އެމްބަސީން ދޭ އިރު، 24 ގަޑިއިރުގެ ހިދުމަތް ފޯރުކޮށް ދިނުމަށް ހާއްސަ ނަންބަރެއް ވެސް ވަނީ ގާއިމުކޮށްފަ އެވެ. އަދި ކޮންމެ ގަޑިއެއްގައި ދިވެހިންގެ މައްސަލަތަކަށް ހައްލު ހޯދައިދޭން އެމްބަސީގެ މުވައްޒަފުން ތިބީ ތައްޔާރަށެވެ.

އެމްބަސީގެ ސެކަންޑް ސެކްރެޓަރީ އަލީ ތޯލިބް "މިހާރު" އަށް ވިދާޅުވީ ޕާސްޕޯޓާއި އައިޑީ ކާޑު އާކުރުމުގެ ހިދުމަތުގެ އިތުރުން ސެޓްފިކެޓް އޮފް އައިޑެންޓިޓީ ނަމުގައި ވެސް ލިޔުމެއް ދެމުން އަންނަ ކަމަށެވެ. އޭނާ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި، ސެޓްފިކެޓް އޮފް އައިޑެންޓިޓީ ލިބޭނެ ދެ ގޮތެއް އޮންނާނެ އެވެ. އެއީ އަލަށް ވިހާ ކުދިންނަށާއި ޓޫރިސްޓެއްގެ ގޮތުގައި މެލޭޝިއާ އަށް ގޮސް އުޅެނިކޮށް ޕާސްޕޯޓު ގެއްލިއްޖެ ނަމަ ދޭ އެއްޗެކެވެ.

"އަޅުގަނޑުމެން އެމްބަސީ އަށް އައިސް ފޯމެއް ފުރާލީމަ، ރަސްމީ ބަންދު ދުވަސްތައް ފިޔަވައި 10 ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ޕާސްޕޯޓު ލިބޭނެ. އައިޑީ ކާޑުގައި ހުންނަ ހުރިހާ މައުލޫމާތެއް އަޅުގަނޑުމެން ޑީއެންއާރަށް ފޮނުވީމަ، މާލޭގައި ހުންނަ އިމިގްރޭޝަނުން އައިޑީ ކާޑު ލިބޭނީ،" ތޯލިބް ވިދާޅުވި އެވެ.

"90 ދުވަހުގެ ވިސާ ބޭނުން ކުރާ ގޮތް ގޯސް"

މެލޭޝިއާ އަށް ދާ ދިވެހިންނަށް 90 ދުވަހުގެ އޮން އެރައިވަލް ވިސާ ލިބޭ ގޮތަށް ހަމަޖެއްސީ ކުރީގެ ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީންގެ ސަރުކާރުގަ އެވެ. އޭގެ ކުރިން އޮން އެރައިވަލް ވިސާގެ ގޮތުގައި ދިވެހިންނަށް ލިބެނީ 30 ދުވަހެވެ. ދިވެހިންނަށް އޮން އެރައިވަލް ވިސާގެ މުއްދަތު އިތުރު ކުރުމަކީ ލިބުނު ބޮޑު ލުޔެކެވެ.

އެކަމަކު، އެމްބަސީގެ ސެކަންޑް ސެކްރެޓަރީ މުހައްމަދު ނަޖީލް ވިދާޅުވީ ބައެއް ދިވެހިން 90 ދުވަހުގެ އޮން އެރައިވަލް ވިސާ ބޭނުން ކުރަނީ މެލޭޝިއާގައި ދިރިއުޅުމުގެ ބޭނުމުގައި ކަމަށެވެ.

އޮން އެރައިވަލް ވިސާއަކީ ޓޫރިސްޓެއްގެ ގޮތުގައި އަންނަ މީހުންނަށް ލިބޭ އެއްޗަކަށް ވާ އިރު، ތައުލީމް ހާސިލް ކުރުމަށާއި އެހެނިހެން ބޭނުންތަކަށް ހާއްސަ ވިސާތަކެއް ދިވެހިންނަށް ހުރި ކަން ނަޖީލް ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ.

"ބައެއް ދިވެހިން އެބަހުރި 90 ދުވަހަށް އައިސްފައި، އެ ދުވަސްތައް ހަމަވާން ކައިރީވިމަ ސިންގަޕޫރަށް ގޮސްލާފައި ޖެހިގެން އަންނަ ދުވަހު އަނެއްކާ އަންނަނީ މެލޭޝިއާ އަށް. މި ވިސާއަކީ ކުރު މުއްދަތަކަށް ޗުއްޓީ ހޭދަކުރަން އަންނަ މީހުންނަށް ދޭ އެއްޗެއް،" ނަޖީލް ވިދާޅުވި އެވެ.

"ކިޔަވަން ނޫނީ އެހެން ކަމަކަށް ވިސާ އެބަހުރި ހަމަޖެހިފައި. ދިގު މުއްދަތަކަށް ހުންނަ ނަމަ، އެހެން ވިސާތައް ބޭނުން ކުރަން ޖެހޭ."

މެލޭޝިއާގައި ދިރިއުޅޭ ދިވެހިންގެ ތެރެއިން ގިނަ މީހުންގެ އެންމެ ބޮޑު އެއް ޝަކުވާއަކީ ރާއްޖޭގެ ޑްރައިވިން ލައިސަންސް މެލޭޝިއާގައި މިހާރު ބޭނުން ނުކުރެވޭ ގޮތަށް ހެދުމެވެ. ސްކޫލްތަކަށް ދާ އުމުރުގެ ކުދިންނާ އެކީގައި ދެ ބެލެނިވެރިންނަށް ތިބެވޭ ގޮތަށް ވިސާ ނުލިބުމަކީ ވެސް ބޮޑު ގޮންޖެހުމެކެވެ. އެކަމަކު، އެ ދެ ކަމަށް ހާއްސަ ސަމާލުކަމެއް ދީގެން އެކަންކަން ހައްލު ކުރަން އެމްބަސީން އަންނަނީ މަސައްކަތް ކުރަމުންނެވެ.

"ދިވެހިން މަދުން ނަމަވެސް އެކި މައްސަލަތަކުގައި ހައްޔަރުކުރޭ"

ދިވެހި އެމްބަސީގެ އެންމެ ބޮޑު އިލްތިމާސްއަކީ މެލޭޝިއާގައި އުޅޭ އިރު، އެ ގައުމުގެ ގާނޫނުތަކާއި ގަވައިދުތަކަށް ބޯލެނބުމަށެވެ. އަދި އަމިއްލަ އަށް "ގާނޫނުތައް ބަދަލުކޮށްގެން" އުޅެނިކޮށް ކުރިމަތިވާ މައްސަލައަކުން ސަލާމަތް ކުރަން އެމްބަސީ އަށް ކުރެވޭނެ މާ ބޮޑު ކަމެއް ނެތެވެ.

ނަޖީލް ވިދާޅުވީ މެލޭޝިއާގެ ފުލުހުންގެ ބެލުމުގައި ދަށުގައި ހުންނަ ދިވެއްސަކަށް ކޮށްދެވޭނެ މާ ބޮޑު ކަމެއް އެމްބަސީ އަށް ނޯންނާނެ ކަމަށެވެ. އެކަމަކު ފުލުހުންގެ ބެލުމުގެ ދަށުގައި ހުންނަ މީހަކާ ބައްދަލުކޮށް، އެމީހެއްގެ ހާލަތު ބެލުމަކީ އެމްބަސީން މިހާރު އަމަލު ކުރާ އުސޫލެއް ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ. އަދި ވަކީލެއް ބޭނުންވާ ނަމަ، އެ ހިދުމަތް ފޯރުކޮށްދޭން ވެސް އެމްބަސީން މަސައްކަތް ކުރެ އެވެ.

"އެންމެ ބޮޑަށް ދިމާވަނީ މަސްތުވާތަކެތީގެ މައްސަލަތައް. ޖަލަށް ގެންދިޔައިމަ ވެސް އެމްބަސީގެ ސްޓާފުން ޒިޔާރަތް ކުރާނެ. ކޯޓަށް މައްސަލަ ފޮނުވާ ހިސާބުން ވެސް އެމްބަސީ އަށް ކުރެވޭނެ ކަމެއް ނެތް. އެކަމަކު، އަޅުގަނޑުމެން އަބަދުވެސް ކައިރީގައި މި ތިބެނީ،" ނަޖީލް ވިދާޅުވި އެވެ.

މެލޭޝިއާގައި މަދުން ނަމަވެސް ދިވެހިން މަރުވުމުގެ ކޭސްތައް ދިމާވެފައި އެބަހުއްޓެވެ. ނަޖީލް ވިދާޅުވީ މެލޭޝިއާގައި އުޅެނިކޮށް ދިވެއްސަކު މަރުވެއްޖެ ނަމަ، އެމްބަސީން އާއިލާ އަށް ފޯރުކޮށްދެވެން އޮތް ކަމެއް އޮތް ނަމަ، އެ ކަމެއް ފޯރުކޮށްދޭނެ ކަމަށެވެ.

"އާންމުކޮށް ހިނަވާ ހުރިހާ ކަމެއް ކޮށްދޭނެ ގިނަ ހޮސްޕިޓަލްތަކުން. އަޅުގަނޑު އައި ފަހުން ހަތަރު މަރެއް ފާހަގަކުރެވުނީ. މިފަދަ ހާލަތްތަކުގައި އަޅުގަނޑުމެންގެ ތިބެނީ ކަމެއް ބޭނުންވެއްޖެ ހާލަތެއްގައި އެ ކަމެއް ފޯރުކޮށްދިނުމަށް،" ނަޖީލް ވިދާޅުވި އެވެ.

ވިސާ ނެތި މެލޭޝިއާގައި ދިރިއުޅުމަކީ އެ ގައުމުގެ ސަރުކާރުން ވަރަށް ހަރުކަށިކޮށް ނަގަމުން އަންނަ މައްސަލައެކެވެ. އެއީ ޖޫރިމަނާއަކާ އެކު ޖަލު ހުކުމެއް ވެސް އަތުވެދާނެ ކަމެކެވެ. އެކަމުގައި ވެސް އެމްބަސީ އަށް ކޮށްދެވެން އޮތް ކަމެއް ދިވެހިންނަށް ފުރިހަމަކޮށްދެމުން އަންނަ ކަމަށް ނަޖީލް ވިދާޅުވި އެވެ.

"އެއް ދުވަސް ނޫނީ ދެ ދުވަސް ވިޔަސް ދޫކޮށްލާ އުސޫލެއް ނުގެންގުޅޭ. ކުރިން ނަމަ، ޖޫރިމަނާއެއް ދައްކާފައި މެލޭޝިއާ އިން ފުރައިގެން ދެވިދާނެ. އެކަމަކު މިހާރު އޯވާ ސްޓޭ ވެއްޖެ ނަމަ، އިމިގްރޭޝަންގެ ހެޑް އޮފީހަށް ދާން ޖެހޭނީ. ގޮސްފައި ބަޔާން ނެގުމުގެ ޕްރޮސެސް ދާނެ 2-3 ހަފްތާ. މިހާރު އޮންނަ ގޮތުން ޖޫރިމަނާއަކާ އެކު ދެ އަހަރަށް ވުރެ ގިނަ ނޫން ދުވަސްތަކަށް ޖަލަށް ލަނީ،" ނަޖީލް ވިދާޅުވި އެވެ.

ދިވެހި އެމްބަސީގެ މުވައްޒަފުންގެ އިލްތިމާސްއަކީ މެލޭޝިއާ އަށް އަންނަ ދިވެހިންގެ ޕާސްޕޯޓުގައި އިމިގްރޭޝަނުން ޖަހާ ތައްގަނޑު ރަނގަޅަށް ބެލުމެވެ.

އެމްބަސީން އެންމެ އިސްކަމެއް ދޭ އެއް ކަމަކީ މެލޭޝިއާގައި ހުންނަ ޔުނިވަސިޓީތަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރުމެވެ. އަދި އެ ތަންތަނުގައި ކިޔަވަމުން އަންނަ ދިވެހިންނާ މެދު ގާތް ގުޅުމެއް ބާއްވައި، އެމީހުން ބާއްވާ އިވެންޓުތަކުގައި ބައިވެރިވެ އެއްބާރުލުން ދިނުމަށް އެމްބަސީ އޮތީ ތައްޔާރަށެވެ.

މީގެ އިތުރުން އިޖުތިމާއީ ރޫހު އާލާކުރުމުގެ ގޮތުން ދިވެހިންގެ މެދުގައި ފުޓްސަލް މުބާރާތްތަކާއި ގުރުއާން މުބާރާތްތަކާއި މާހެފުމާއި ރޯދަ ވީއްލުން ފަދަ ކަންކަން ބާއްވަން ވެސް އެމްބަސީން ހާއްސަ ސަމާލުކަމެއް ދެ އެވެ. އަދި ރާއްޖެ އިސްތިހާރު ކުރުމުގެ ބޭނުމުގައި ޓޫރިޒަމާ ގުޅުން ހުރި ފެއާތަކާއި ޓްރޭޑް ފެއާތަކުގައި ބައިވެރިވުމާއި ދިވެހި ވިޔަފާރިވެރިންނާއި މެލޭޝިއާ ވިޔާވެރިވެރިންނާ މެދު ގުޅުން ބަދަހި ކުރުމަށް އެމްބަސީން ހާއްސަ މަސައްކަތްތަކެއް ކުރަމުން އަންނަ ކަމަށް އެމްބަސީން ބުނެ އެވެ.

"ކަމެއް ދިމާވެއްޖެ ނަމަ، ހުރިހާ އެންމެނަން މިކޮޅުން ދެވޭ ހިދުމަތްތައް ދެން. ހިތްހަމަނުޖެހޭ ފަހަރު އަންނާނެ. ކުޑަ ބޮޑެއް، މުއްސަނދި ދެރައެއް ބެލުމެއް ނެތި އަޅުގަނޑުމެންނަށް ދެވުނު ހިދުމަތެއް ވީ އެންމެ ރަނގަޅު ދެމުން މި ދަނީ،" ނަޖީލް ވިދާޅުވި އެވެ.

މެލޭޝިއާ އެމްބަސީގެ އެންމެ ބޮޑު އެދުމަކީ އެމްބަސީން ގާއިމުކޮށްފައި އޮންނަ ދަފްތަރުގައި ހުރިހާ ދިވެހިން ރަޖިސްޓްރީވުމެވެ. ދަފްތަރުގައި ދިވެހިން ރަޖިސްޓްރީވެއްޖެ ނަމަ، އެއީ އެމީހުންނަށް ވެސް ލިބޭނެ ހެވާއި ލާބައެއް ކަމަށް ވެސް އެމްބަސީން ބުންޏެވެ.