ވިސާއެއް ނެތި ފްރާންސްގެ އާއިލާއެއް ރާއްޖޭގައި 12 އަހަރު

ފްރާންސްގެ މުސްލިމް އެ އާއިލާ ދިރިއުޅެމުން އަންނަ ތ. ވޭމަންޑޫ މީހުންނަކާ މާ ބޮޑު ގުޅުމެއް ނުބާއްވަ އެވެ. ރަށުގެ ބައެއް މީހުން ބުނާގޮތުން އެ ދެމަފިރިންނާއި އެ މީހުންގެ ފަސް ކުދިންގެ ފަރާތުން ވެސް އުނދަގުލެއް ނުފޯރަ އެވެ. ފިރިހެން މީހާ މަހަށް ގޮސްގެން އާމްދަނީ ހޯދާއިރު، ކެއްކުމަށް ބޭނުންވާ އެއްޗެހި ހޯދަން ވަލަށް ދަނީ އަންހެންމީހާ އެވެ. އެކަމަކު، ރަށުގެ ގެއެއް ކުއްޔަށް ނަގައިގެން ދިރިއުޅެމުންދާ އެ މީހުންނާ މެދު ވޭމަންޑޫގެ އާންމުންގެ ކަންބޮޑުވުން ވަކި ކުޑައެއް ނޫނެވެ.

މީގެ 12 އަހަރު ކުރިން އެ ދެމަފިރިންނާއި އޭރު އެ މީހުންގެ ތިބި ތިން ކުދިންނާ އެކު ރާއްޖެ އައީ ޓޫރިސްޓު ވިސާގަ އެވެ. ނަމަވެސް، ތިން މަސް ދުވަހުގެ އެ ވިސާގެ މުއްދަތު ހަމަވިއިރު ވެސް އެ މީހުންނަށް ރާއްޖެއިން ފުރޭ ގޮތެއް ނުވި އެވެ. އެންމެ ފަހުން ރާއްޖޭގައި "ވަޒަންވެރިވީ" އެވެ. ޓޫރިސްޓު ވިސާގެ މުއްދަތު ހަމަވި ވަގުތުން ފެށިގެން އެ މީހުން ރާއްޖޭގައި އުޅެމުން އެ ދަނީ ގާނޫނާ ހިލާފަށެވެ.

އެ އާއިލާއާ ގުޅޭ މައުލޫމާތު އެނގޭ ބައެއް މީހުން ކިޔައިދިން ގޮތުގައި، ފްރާންސްގެ އެ ދެމަފިރިން އިސްލާމްވުމަށް ފަހު، އެ ގައުމުގައި ދިރިއުޅެން އުނދަގޫވުމުން އެ މީހުން އެންމެ ފުރަތަމަ ދިޔައީ އިނގިރޭސި ވިލާތަށެވެ. ރާއްޖެ އައީ އޭގެ ފަހުންނެވެ. ރާއްޖެ އައިސް ފުރަތަމަ ދިޔައީ ގދ. ތިނަދުއަށެވެ. އޭގެ ފަހުން ލ. އަތޮޅުގައި އުޅުމަށް ފަހު ތ. ތިމަރަފުއްޓަށް ބަދަލުވި އެވެ.

ނަމަވެސް އެ ރަށުގައި ހަރުކަށި ފިކުރުގެ ކަންތައް ބޮޑު ކަމަށް ބުނެ ވޭމަންޑު އަށް ބަދަލުވިތާ ވެސް މިހާރު ހަ އަހަރު ވެއްޖެ އެވެ.

އެ ދެމަފިރިންގެ އެންމެ ހަގަށް ތިބި ދެ ކުދިން ވިހެއީ ވެސް ވޭމަންޑޫގަ އެވެ.

އެ ދެމަފިރިންގެ ތިބި ދެ އަންހެން ކުދިންގެ ތެރެއިން އެކަކު "މިހާރު" ގެ ޓީމަށް މިދިޔަ ފެބްރުއަރީ މަހު ދިން ޖަވާބުން އެ އާއިލާ އެނބުރި ފްރާންސަށް ދާން ބޭނުން ނުވާ ކަން އެނގެ އެވެ. އެ އަންހެން ކުއްޖާ ބުނީ ފްރާންސަށް އެނބުރި ދާން ބޭނުން ނުވާ ކަމަށާއި އެ ތަނަށް ހިނގައްޖެ ނަމަ ދާން ޖެހޭނީ ޖަލަށް ކަމަށެވެ.

ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކޮށް، ވޭމަންޑޫން ވާހަކަ ދެއްކި މީހުން ބުނީ ވިސާ ނެތުމުން އެ ކުދިން ސްކޫލަށް ނުފޮނުވައި ކިޔަވައިދެނީ ގޭގައި ކަމަށެވެ.

"ގާނޫނުގައި ވެސް ބުނަނީ ކިތަންމެ ބޮޑު ކުށެއް ކޮށްފައި ހުރި ކުއްޖަކަށް ވިއަސް އެ ކުއްޖާގެ ކިޔެވުމަކަށް ހުރަސް ނޭޅޭނެ ގޮތަށޭ ތަންފީޒީ މަރުހަލާގައި އިދާރާތަކުން ކަންތައް ކުރަން ޖެހޭނީ. މި ދައްކަނީ ކުޑަކުދިންތަކެއްގެ ވާހަކަ. ރާއްޖޭގައި އެސައިލަމް ސީކް ކޮށްގެން ތިބި ބައެއް ނޫން،" އޭނާ ބުންޏެވެ.

"ވިސާ މައްސަލަ އުޅުނަސް ސްކޫލަށް ދިއުމުގެ ފުރުސަތު ދޭން ޖެހޭނެ ނޫނީ ފޮނުވާލަންވީ. މި ތަނުގައި އެ މީހުން ތިބެން ފުރުސަތު ދެންޏާ އެ މީހުންނަށް އެ ހައްގުތައް ލިބެން ޖެހޭނެ. އެހެން ނޫނީ ފޮނުވާލާ."

އެ ފިރިހެން މީހާއަކީ ފްރާންސްގައި ކުރިން ގޭންގެއްގައި އުޅުނު މީހެއް ކަމަށް، އޭނާ އަމިއްލަ އަށް ރަށުގެ ބައެއް މީހުން ކައިރީގައި ބުނެފައި އެބަހުއްޓެވެ. ނަމަވެސް އިސްލާމްވި ފަހުން އެ އުޅުން ދޫކޮށްލާފައިވާ ކަމަށް ވެސް ބުންޏެވެ.

އެނގިފައިވާ ގޮތުގައި އެ މީހުން ރާއްޖޭގައި ދިރިއުޅެން ވިސާ ނެގުމަށް ވެސް އަދި ދިވެހި ރަށްވެހިކަން ހޯދަން ވެސް އުޅުނެވެ. އެކަމަކު، ސެޓްފިކެޓެއް ނެތުމުން އެ މަގު ވެސް ބަންދުވީ އެވެ. އަންސްކިލްޑް ލޭބާއަކަށް ވުމުން ވިސާ ލިބޭނީ ސީދާ އެ މީހާއަށެވެ. އާއިލާގެ އިތުރު ބަޔަކަށް ނުލިބޭނެ އެވެ.

ވޭމަންޑޫން ވާހަކަ ދެއްކި އެހެން މީހަކު ބުނިގޮތުގައި، މޫނު ބުރުގާ އަޅައިގެން އުޅޭ އެ އަންހެން މީހާ ބޭރުތެރޭގައި އުޅެނީ ވަރަށް މަދުންނެވެ. އެކަމަކު، އެ ދެމަފިރިންގެ ކުދިން ބޭރުތެރޭގައި ވަރަށް ގިނައިން އުޅޭ ކަމަށް ބުންޏެވެ. އެ ކުދިންނާ މެދު ވެސް ވޭމަންޑޫގެ މީހުން ކަންތައް ކުރަނީ ވަރަށް ރަނގަޅަށް ކަމަށް ވިއަސް، އެ ރަށުގައި ދިރިއުޅޭ ސަބަބެއް ނޭނގޭ ކަމަށް ބުންޏެވެ.

"ދިވެހި ބަހުން އެ ކުދިން ވާހަކަ ދައްކާނީ ވެސް، އެއްވެސް އުނދަގުލެއް ނުކުރޭ. ވަރަށް ޕީސްފުލްކޮށް އުޅެނީ. މި ތަނަށް އައިސް އުޅެނީ ކީއްވެގެން ކަމެއް ނޭނގޭ. ބަރާބަރަށް މިސްކިތަށް ވެސް އަރާ. އެކަމަކު އަހަރެމެން ވެސް އުފެދޭ ސުވާލަކީ ކީއްވެގެން ހެއްޔޭ މި ކޮޅުގައި އެ އުޅެނީ ވިސާ ނެތި،" އޭނާ ބުންޏެވެ.

ކަމާގުޅޭ ހުރިހާ އިދާރާއެއްގެ ސަމާލުކަމަށް ގެނައިން

ވޭމަންޑޫ ކައުންސިލްގެ ރައީސް ރަޝްވާން އާދަމް ވިދާޅުވީ ގަވާއިދުގެ ތެރެއަށް އެ އާއިލާ ވެއްދުމަށް ކައުންސިލުން، ކަމާގުޅޭ ފަރާތްތަކަށް ހުށަހަޅައިގެން އެތައް މަސައްކަތެއް ކޮށްފައިވާ ކަމަށެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ފުލުހުންނާއި އެމްއެންޑީއެފް އަދި ހޯމް މިނިސްޓްރީއާ އެކު މީގެ ކުރިން ބޭއްވި ބައްދަލުވުންތަކުގައި ކައުންސިލުން ވަނީ އެ މައްސަލަ ނަގައިފަ އެވެ.

ނަމަވެސް، ގަވާއިދާ ހިލާފަށް އެހާ ދިގު މުއްދަތެއް ވަންދެން ރާއްޖޭގައި އުޅެފައި ހުރުމުން ޖޫރިމަނާ ފީގެ ގޮތުގައި ބޮޑު އެއްޗެއް ދައްކަން ޖެހުމަކީ އެއް ސަބަބު ކަމަށް ބަލައި އެކަން ކުރިއަކަށް ނުގެންދެވުނެވެ.

ވޭމަންޑޫން ވާހަކަ ދެއްކި އެހެން މީހުންނެކޭ އެއްގޮތަށް ރަޝްވާންގެ ވެސް އެންމެ ބޮޑު ކަންބޮޑުވުމަކީ ކުޑަކުދިންގެ އަސާސީ ހައްގުތައް ގެލިގެން ދިއުމެވެ.

"އެންމެ މުހިއްމު ކަންތައް، ތައުލީމާއި ސިއްހީ ހިދުމަތް. މި ހިދުމަތްތައް ސައްހަ ޑޮކިއުމެންޓެއް ނެތުމުގެ ސަބަބުން މި މީހުންނަކަށް ނުލިބޭ،" ރަޝްވާން ވިދާޅުވި އެވެ.

އޭނާ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި އެ އާއިލާގައި ދޮއްޓަށް ހުންނަ 16 ވަރަކަށް އަހަރުގެ ފިރިހެން ކުއްޖާ ވެސް މަހަށް ގޮސްގެން އާމްދަނީ ހޯދަ އެވެ. ނަމަވެސް ކަންބޮޑުވާ ބައިވަރު ކަންތައްތައް އޭގެ ތެރޭގައި އެބަހުރި ކަމަށް ކައުންސިލުން ބުންޏެވެ.

"ދޯނީގައި، ބެލެނިވެރިއަކާ ނުލައި އެހެން މީހުންނާ އެކު އެ ކުއްޖާ މަހަށް އެބަ ފުރާ ދަންވަރު ވެސް. އެ އާއިލާ ދިރިއުޅެނީ އެ ކުއްޖާ އަށް ވެސް ލިބޭ އާމްދަނީ އަށް ވުމުގެ ފުރުސަތު އެބައޮތް،" ރަޝްވާން ވިދާޅުވި އެވެ.

މޯލްޑިވްސް އިމިގްރޭޝަނުން ބުނީ މިއީ ބަލަމުން އަންނަ މައްސަލައަކަށް ވާތީ އިތުރު މައުލޫމާތު މީޑިއާއާ ހިއްސާ ކުރެވެން ނެތް ކަމަށެވެ. އެކަމަކު، އެއްވެސް ވިސާއެއް ނެތި 12 އަހަރު ވަންދެން ބޭރު އާއިލާއެއް ރާއްޖޭގައި ދިރިއުޅުމަކީ ކޮންމެ ސަރުކާރަކުން ވިޔަސް ހައްލެއް ހޯދަންޖެހޭ ކަމެކެވެ. ކޮންމެވެސް ބައެއްގެ އިހުމާލުގެ ސަބަބުން އެކަން އޮތީ އަތުން ދޫވެފަ އެވެ.