ދަރިންނަށް ކިޔަވައިދޭން އެންމެ އުތުރުން ކުޑަހުވަދު އަށް

ދ. ކުޑަހުވަދޫގައި ހިންގާ އަތޮޅު ތައުލީމީ މަރުކަޒުގައި މިދިޔަ އަހަރު ނިމުނުއިރު 816 ކުދިން ކިޔެވި އެވެ. ރާއްޖޭގެ އެހެން ރަށްރަށާ ހިލާފަށް މި ސްކޫލުގައި ރަށުން ބޭރު ކުދިން ގިނަ އެވެ. ޖުމްލަ ކުދިންގެ ތެރެއިން 189 ކުއްޖަކު ނިސްބަތް ވަނީ އެހެނިހެން ރަށްރަށެވެ. ކުޑަހުވަދޫގެ އާއިލާތަކާ ގުޅުން ހުރި ދަރިވަރުން ތިއްބަސް، އެ ފަދަ ގުޅުމެއް ނެތް އެތައް އާއިލާއެއް މި ރަށަށް ބަދަލުވެފައި އެބަތިއްބެވެ.

އޭގެ ތެރެއިން އެއް އާއިލާއަކީ ރާއްޖެ އެންމެ އުތުރުން، ހއ. މާރަންދޫން ކުޑަހުވަދު އަށް ބަދަލުވި އާސިމާ އާދަމްގެ އާއިލާ އެވެ.

މީގެ 11 އަހަރު ކުރިން ތިން ދަރިން ގޮވައިގެން ކުޑަހުވަދުއަށް ބަދަލުވީ ކައިރި ރިސޯޓެއްގައި ފިރިމީހާ މަސައްކަތް ކުރާތީ އެވެ. އެގޮތަށް، ދިރިއުޅުން ހަމަޖެއްސިއިރު ދަރިންނަށް ރަނގަޅަށް ކިޔަވައިދޭނެ ތަނެއް ވެސް ބެލި އެވެ. ދުވަސްތައް ފާއިތުވަމުން ގޮސް އެންމެ ފަހުން މި ރަށަށް އާސިމާގެ ހިތްޖެހި، ކުޑަހުވަދޫގައި ވަޒަންވެރިވެވުނީ އެވެ. ހަގު ދަރިފުޅު ލިބުނީ މި ރަށަށް ބަދަލުވި ފަހުންނެވެ.

އާސިމާގެ ރަޖިސްޓަރީ ކުރިން އޮންނަނީ ހއ. މާރަންދޫގަ އެވެ. އެކަމަކު މި ރަށު ދަފްތަރަށް ބަދަލުވެ، ފަހުން ހުޅުވާލި ގޯތިތަކުން ދަފްތަރު މީހުންނަށް ހާއްސަކުރި ބައިން މަތިން މާކްސް ހޯދައިގެން އެންމެ ފަހުން ކުޑަހުވަދޫން ގޯއްޗެއް ވެސް ލިބިއްޖެ އެވެ.

އެންމެ ފުރަތަމަ މި ރަށަށް އައިސް ދޮއްޓަށް ހުރި ކުއްޖާ ވެއްދީ ގްރޭޑު ހަޔަކަށެވެ. ދެ ވަނަ ކުއްޖާ ގްރޭޑު ތިނެއް އަދި އޭރު ހަގަށް ހުރި ދަރިފުޅު ފެށީ ގްރޭޑު އެކަކެވެ. އާސިމާ ބުނީ، ކުޑަހުވަދޫން ތައުލީމީ ބިންގާ އެޅި ދަރިފުޅުގެ ނަތީޖާ، އޭގެ ދޮއްޓަށް ތިބި ދެ ކުދިންނަށް ވަރު ރަނގަޅު ކަމަށެވެ. އޭގެ އެންމެ ބޮޑު ސަބަބެއް ކަމަށް އޭނާ ގަބޫލުކުރަނީ ކުޑަހުވަދޫގެ ތައުލީމީ ބިންގަލުގެ ވަރުގަދަކަމެވެ.

"ބަދަލު ވާން ޖެހޭ އެންމެ މައިގަނޑު ސަބަބަކީ [އުފަން] ރަށުގެ ކިޔަވައިދިނުމުގެ އިތުރުން ރަނގަޅު ޓިއުޝަން ހިދުމަތް ނުލިބޭތީ. އެންމެ ބޭނުންވާނީ އިތުރު އެހީތާ. އެހެންވީމަ، ކުދި ކުދި ރަށްރަށުން ބަދަލުވުން ހަމަ ރަނގަޅުވާނީ،" ދަނާލުގައި ހުންނަ ތިން ކޮޓަރީގެ ޖާގަ ތަނަވަސް ބޮޑު އެޕާޓްމަންޓުގެ ތެރޭގައި ހިންގާ ގުރުއާން ކްލާހުގައި ކިޔަވައިދީ ނިންމުމަށް ފަހު ވާހަކަ ދައްކަމުން އާސިމާ ބުންޏެވެ.

އޭނާ ބުނިގޮތުގައި، ސްކޫލެއްގައި ހިންގާ އިތުރު ކަންކަމާއި ޔުނީފޯމް ހަރަކާތްތަކަކީ ދަރިވަރުންގެ މުސްތަގުބަލަށް ވަރަށް މުހިއްމު ބައެކެވެ. އާބާދީ މަދު ބައެއް ރަށްރަށުގައި ޔުނީފޯމް ހަރަކާތެއް އަދިވެސް ނެތެވެ. އާބާދީ ބޮޑު ހިސާބަކަށް ބަދަލުވެއްޖެ ނަމަ އެ ހުރިހާ ފުރުސަތެއް ދަރިވަރުންނަށް ފަހިކޮށްދެވޭނެ ކަމަށް، އަމިއްލަ ތަޖުރިބާގައި ހަތަރު ކުދިންގެ މަންމަ ބުންޏެވެ.

މި ރަށަށް ބަދަލުވެގެން ފުރަތަމަ ދުވަސްކޮޅު އާސިމާ އެކަމާ ވަރަށް ހިތާމަ ވެސް ކުރި އެވެ. އެކަމަކު، މަޑުމަޑުން ކުޑަހުވަދޫގެ މި ދިރިއުޅުމަށް ހޭނެމުން ގޮސް އެންމެ ފަހުން މި ރަށަށް ފަރިތަވެއްޖެ އެވެ.

"ކުރިން އައިސް ހަމަ ދެރަވެގެން ރޯން އިންނަން. ތިން ކުދިން އެއްކޮށް ދާނީ ސްކޫލަށް، އެއް ދަންފަޅި އޮންނާނީ. ދެން ހިތަށް އަރާ ހަމަ ނާދެވުނު ނަމައޭ. އޭރު ތާރު ވެސް ނާޅާ އޮންނާނީ. ވަރަށް ފެންބޮޑުވެފައި، މަގުމަތީގައި ފެންގަނޑު ތެރޭގައި އުޅެން އުނދަގޫ،" އާސިމާ ކިޔައިދިނެވެ.

"ރަށް [މާރަންދޫ] ވަރަށް ހިތްގައިމުވާނެ. [ކުޑަހުވަދޫގެ] މަގުމަތީގައި އުޅެން ވަރަށް އުނދަގޫ އޭރު. އާއިލާގެ އެއްވެސް މީހެއް، ދަންނަ މީހެއް ވެސް ނުހުންނާނެ. ވަރަށް ދެރަވި. މިހާރު އޭގެ އިދިކޮޅު."

އެކަމަކު، އާސިމާ އަށް އުފަން ރަށް މިހާރު ވަނީ ބީރަށްޓެހި ރަށަކަށެވެ. ދޭތެރެދޭތެރެއިން މާރަންދު އަށް ދިޔަޔަސް އެ ރަށުގައި ދަންނަ ބަޔަކު ނެތެވެ.

"މަންމަމެން އުޅޭތީ ދަން. މި ރަށުގައި މާ އުޅޭހިތްވޭ މިހާރު."

ދ. އަތޮޅު ތައުލީމީ މަރުކަޒުގެ ޕްރިންސިޕަލް އާލިމާ މުހައްމަދު ވިދާޅުވީ ކުޑަހުވަދޫ އެއާޕޯޓާ އެކު، ދަތުރުކުރުމުގެ ފަސޭހަތަކާއި ވިޔަފާރިތައް ފުޅާވެ، ތައުލީމީ ފެންވަރު ވެސް ރަނގަޅުވަމުން އަންނާތީ މި ރަށަށް ބަދަލުވާން ބޭނުންވާ އާއިލާތައް ގިނަ ކަމަށެވެ. މީގެ ކުރިން ދަރިވަރުން އެކަނި ބަދަލުވިއަސް، ކިޔަވައިދިނުމަށް މިހާރު ބަދަލުވަނީ މުޅި އާއިލާ އެއްކޮށް ކަން އާލިމާ ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ.

"ދ.އަތޮޅު ތައުލީމީ މަރުކަޒުގައި ފައުންޑޭޝަނުން ފެށިގެން އޭ-ލެވެލް އަށް ކިޔަވައިދޭ. ޕްލޭ ސްކޫލު ވެސް މި ރަށު ބޭފުޅަކު އަމިއްލައަށް ހިންގަވާ. ފެންވަރު ރަނގަޅު ގުރުއާން ކްލާސްތައް އަމިއްލަ ފަރާތްތަކުން ހިންގާ." އާލިމާ ވިދާޅުވި އެވެ.

އެހެން ރަށްރަށުން ކުޑަހުވަދު އަށް ބަދަލުވާން އެދޭ މީހުން އިތުރުވަމުން އަންނާތީ އަތޮޅު ތައުލީ މަރުކަޒުގެ ޖާގަ ވެސް މިހާރު ވަނީ ފުލްވެފަ އެވެ.

ކިޔަވަން ބަދަލުވެފައިވާ އާއިލާތަކަށް ހާއްސަކޮށް ސްކޫލުން އަންނަނީ 14 އެޕާޓްމަންޓު ހިމެނޭ ދަނާލު ހިންގަމުންނެވެ. އެ ތަނުގެ ޖާގަ ތަނަވަސްވުމާއި ކުލި އަގުހެޔޮވުމުން ބޮޑު ޑިމާންޑެއް އޮވެ އެވެ.

"ރަށުގައި ފަޅު ގޯތިތައް ވަރަށް ނުހުންނާނެ. އެހެންވެ، ރަށަށް ހިޖުރަކުރަން ބޭނުންވިއަސް ކުއްޔަށް ނަގާނެ ތަނެއް ނެތީމަ ނާދެވިފައި ވެސް އެބަ ތިބޭ އާއިލާތައް،" ސްކޫލުން ވާހަކަ ދެއްކެވި އެހެން އިސް އޮފިޝަލަކު ވިދާޅުވި އެވެ.