ހުޅުމާލޭ ކަންމަތިން ހެދިކާ ވިޔަފާރި!

ހުޅުމާލެ އިން އާންމުކޮށް މިހާރު ފެންނަ އެންމެ ތަފާތު މަންޒަރަކީ މިއީ އެވެ. ފްލެޓުތަކުގެ ތިރީގައި އޮންނަ ހުސް ބިމުގައި މޭޒާއި ގޮނޑި ބަހައްޓައިގެން ހަވީރު ގަޑީގައި އަންހެންވެރިން ފޯރީގައި ހެދިކާ ވިއްކުމެވެ. އެއް ބަޔަކު ގްރޫޕް ހަދައިގެން ހެދިކާ ވިއްކާއިރު، އަނެއް ބަޔަކު ވަކިންނެވެ.

އޯޓިޒަމް ސެންޓަރު ކައިރީ ހުރި ފްލެޓެއްގެ ތިރީގައި ހުރި މޭޒެއް ކައިރިއަށް ގޮސް، އިށީނދެގެން ތިބި އަންހެނުންތަކަކާ ވާހަކަ ދައްކަން ފެށުމުން، އެ މީހުންގެ އެކުވެރިކަމާއި އެއްބައިވަންތަކަން އިހްސާސް ކުރެވުނެވެ. ގުޅިގެން މަސައްކަތް ކުރާ ނަމަ، ކާމިޔާބު ލިބޭނެ ކަމެވެ. މިއީ އާމްދަނީ ހޯދަން ވެސް ރަނގަޅު ކަމެއްގެ ގޮތުގައި ވަރަށް ބޮޑަށް ގަބޫލުކުރެވުނެވެ.

މޭޒު ކައިރީގައި މެދު އުމުރުގެ ތިން އަންހެނުން ތިބީ ވަރުގަދަ "ސައްލާއެއް" ކުރާށެވެ. ގައުމުގެ ހާލަތާ މެދު އެމީހުންގެ ދުލަށް އެރިހާ އެއްޗެއް ކިޔަމުން ދިޔަ އެވެ. އެކަތިގަނޑެއްގެ ގޮތުގައި އެންމެން ގުޅިގެން މަސައްކަތް ކުރާނެ ދުވަހެއް ދެކެން އެމީހުން ތިބީ ކެތްމަދުވެފަ އެވެ.

މޭޒު ކައިރިއަށް ގޮސް، ހެދިކާ އަޅައި ދިނުމަށް އެދުނީމެވެ. އަދި ފުލުފުލުގައި ސުވާލު ކުރަން ފެށީމެވެ. ހިތްހެޔޮ މިޒާޖުގެ އެމީހުންގެ ޖަވާބަކަށްވީ އެކި ވައްތަރުގެ ހެދިކާ ހުރި ކަމެވެ. ހެދިކާ އަޅާފައި ހުރި ތަށީގެ މަތިތައް ނަގައި، ކޮންމެ ހެދިކާއެއް ވިއްކާ އަގު، އައިޝަތު ޝަރީފާ 34، ބުނެދިނެވެ.

"އަހަރެމެން ތިން މީހުން ވެސް ތިން ގެއެއްގައި އުޅެނީ. އަވައްޓެރިން މިއީ. އިހަކަށް ދުވަހު ފެށި މަސައްކަތެއް މިއީ. ވަރަށް ކާމިޔާބު މިކަން،" ޝަރީފާ ބުންޏެވެ.

ޝަރީފާމެންނަކީ ހުޅުމާލޭގައި އެންމެ ފަހުން އިމާރާތް ކުރި ފްލެޓުތަކަށް ދިރިއުޅުން ބަދަލުކުރި އާއިލާތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ބައެކެވެ. އެމީހުން ގުޅިގެން ހެދިކާ ވިއްކަން ފެށިތާ މިހާރު، ވިއްސަކަށް ދުވަސް ވެއްޖެ އެވެ. ހުޅުމާލެއަށް ދިރިއުޅުން ބަދަލުކުރިތާ މަހެއް ނުވެ، އާމްދަނީ ހޯދާނެ އިތުރު ގޮތެއް އެ ވަނީ ފަހިކޮށްފަ އެވެ.

ގުޅަ، ބަޖިޔާ، ބޯކިބާ، ރޯސް ޕާން، ހަވާދުލީ، ބިސް، ކަވާބު، ފޮނި ބޯކިބާ، މިހެން ގޮސް ކިޔާނެ ކަމެއް ނެތެވެ. ހުރިހާ ވައްތަރެއްގެ ހެދިކާ ލިބެން ހުރެ އެވެ. އަގު ވެސް ހުރީ އަތް ފޯރާ ފަށުގަ އެވެ. ރަހަ ވެސް މީރެވެ. ހެދިކާ ގަންނަން އަންނަން މީހުންގެ ތައުރީފް ޝަރީފާމެންނަށް އޮހެމުން ދެ އެވެ.

ޝަރީފާމެން އެކަންޏެއް ނޫނެވެ. ހުޅުމާލޭގެ އެކި ސަރަހައްދުތަކަށް ބެލިޔަސް، ހަވީރު ގަޑީގައި ފެންނަނީ މި މަންޒަރެވެ. އުމުރުން ދުވަސްވީ "ހަރު" މީހުން ނިކުމެ، އެމީހުންނަށް ކުރެވުނު ހިތްވަރެއް އެބަ ކުރެ އެވެ. ބައެއް މީހުން އެކަނިމާއެކަނި މިތަކެތި ވިއްކަން އުޅޭއިރު، އެމީހުންގެ ހިތްވަރަކަށް ބަދަލެއް ނާދެ އެވެ.

އާންމުކޮށް ވިއްކަން ބަހައްޓާފައި ހުންނަ ހެދިކާތަކުގެ އަގު އުޅެނީ 2ރ. އިން ފެށިގެން 5ރ. އާ ދެމެދުގަ އެވެ.

ހަވީރު ގަޑީގައި ބޭރަށް ނިކުންނަ ކޮންމެ މީހަކެއްގެ ނަޒަރު ވެސް މިއިން ކޮންމެވެސް މޭޒަކަށް ހުއްޓެ އެވެ. ގެއަށް ދަނީ ހެދިކާ ގަނެގެން ކޮތަޅަށް އަޅައިގެންނެވެ.

"ހޮޓާތަކުންނާއި ކެފޭތަކުން ހެދިކާ ގަތުމަށް ވުރެ މާ ބޮޑަށް ހިތްހަމަޖެހޭ މި ތަންތަނުން ހެދިކާ ގަންނަން. އެއީ ހޮޓާ ނޫނީ ކެފޭވެއްޖެ ނަމަ، ބިދޭސީއަކު ހަދާނީ ހެދިކާ. ދިވެހި ރަހައެއް ނުހުންނާނެ. ދިވެހިން ހެދީމަ، ހެދިކާގެ ހަގީގީ މީރު ކަން އަންނަނީ،" މޭޒެއް ކައިރީގައި ހެދިކާ ގަންނަން ގޮސް ހުރި އަންހެނަކު ބުންޏެވެ.

"ކަންމަތީގައި" ހެދިކާ ވިއްކަން އުޅޭ ބައެއް މީހުން ބުނި ގޮތުގައި މިއީ އާމްދަނީ އިތުރުވާނެ ރަނގަޅު ވިޔަފާރިއެކެވެ. އެކަމަކު ކޮންމެ ދުވަހަކު އެކަން ކުރުމުގެ ހިތްވަރު ހުރި ނަމަ އެވެ. މިކަމަށް އާންމުންގެ ބޮޑު ތަރުހީބެއް ލިބެމުން އަންނަ ކަމަށް ވެސް އެމީހުން ބުންޏެވެ.

"ހާއްސަކޮށް ހުކުރާއި ހޮނިހިރު ދުވަހު ވަރަށް ގިނަ އިން ހެދިކާ ވިކޭ. އެހެން ދުވަސްތަކުގައި ނުވިކެނީކީ ނޫން. އެކަމަކު މި ބުނާ ދެ ދުވަހު މާ ބޮޑަށް ވެސް ހިތްހަމަޖެހޭ،" މޭޒެއް ކައިރީގައި އިން ދުވަސްވީ ފިރިހެނަކު ބުންޏެވެ.

ބައެއް މީހުން މޭޒުތައް ބަހައްޓައިގެން މި ވިޔަފާރި ކުރާތާ ހައެއްކަ މަސް ވެއްޖެ އެވެ. ކޮންމެ ދުވަހެއްގެ ހަވީރު 4:30 އިން ފެށިގެން އިރުއޮއްސި، މަޣްރިބު ނަމާދަށް ގޮވުމާ ހަމައަށް އެމީހުން އެތަންތަނުގައި ތިބެ އެވެ. އެއްވެސް ފޫހިކަމެއް ނެތި އެވެ. މީހުން ހެދިކާތައް ގަނެ، ހުސްނުވިޔަސް، ޖެހިގެން އަންނަ ދުވަހު ވެސް ތާޒާ ހެދިކާ ތައްޔާރުކޮށްފައި ވިއްކަން ނިކުންނަނީ އެވެ.

"ހަރަދު ކަނޑާފައި 200ރ. ނޫނީ 300ރ. ގެ ފައިދާއެއް ލިބޭ ދުވާލެއްގެ މައްޗަށް މީހަކަށް. މިއީ ވަރަށް ބޮޑަށް ހިތްހަމަޖެހޭ އަދަދެއް،" ޝަރީފާ ބުންޏެވެ.

އެކަމަކު ހެދިކާ ވިއްކާ މީހުންގެ އެންމެ ބޮޑު ކަންބޮޑުވުމަކީ، އެމީހުންނަށް މި ވިޔަފާރި ކުރުމަށް ހުރަސް އަޅަން ހުޅުމާލެ ތަރައްގީކޮށް ބަލަހައްޓަމުން އަންނަ ހައުސިން ޑިވެލޮޕްމަންޓް ކޯޕަރޭޝަން (އެޗްޑީސީ) އިން މަސައްކަތްކޮށްފާނެތީ އެވެ. ފްލެޓުތަކުގެ ތިރީގައި ހެދިކާ ވިއްކުން އެޗްޑީސީން މަނާކޮށްފި ނަމަ އެކަން ނިމުނީ އެވެ.

"އަހަރުމެން ބަޔަކަށް އުނދަގުލެއް ކުރަނީކީ ނޫން. މީހުންނަށް އުނދަގޫ ނުވާނެހެން މި ތިބެނީ. އެކަމަކު ހެދިކާ ނުވިއްކޭ ގޮތަށް މިކަން މަނާކޮށްފި ނަމަ، ވަރަށް ދެރަ،" ޗައިނާ ފްލެޓު ކައިރީގައި ބަހައްޓާފައި ހުރި މޭޒެއް ކައިރީގައި އިން ފާތުމަތު ހަދީޖާ 49، ބުންޏެވެ.

އެކި ސަރަހައްދުތަކުގައި މޭޒުތައް ބަހައްޓައިގެން ހެދިކާ ވިއްކުމަކީ މަނާ ކަމެއްގެ ގޮތުގައި އެޗްޑީސީން އަދި ނުނިންމަ އެވެ. ހެދިކާ ވިއްކާ މީހުން ތިބީ އެކަހަލަ ނިންމުމެއް ނުނިންމާނެ ކަމުގެ އުއްމީދުގަ އެވެ.