ޝިފާނާ މި ލުއިކޮށްދެނީ އެތައް ބަޔަކު އުފުލާ ބުރަ

އެންމެ ކުޑައިރުއްސުރެ ވެސް ޝިފާނާ ވަޖީހުގެ ދިރިއުޅުން ވަރަށް ހަރަކާތްތެރި އެވެ. ސްކޫލުގެ ގޭމްސް ވައިސް ކެޕްޓަންގެ ޒިންމާތަކާ އެކު އެ ހަރަކާތްތައް އިތުރުވި އެވެ. އެކަމަކު، ކިޔެވުން ނިންމައި ޒުވާން އުމުރުގައި ކައިވެނިކޮށް ދެ ކުދިން ލިބުނު ފަހުން މީހާ އަންފިޓުވީ އެވެ. ނަފްސާނީގޮތުން ވެސް އަސަރުކުރަން ފެށި އެވެ.

އެކަމުން އަރައިގަތީ ޝެރީން ހިންގި ފިޓްނަސް ސެންޓަރުގެ ވަޒީފާއާ ގުޅުމުންނެވެ. އެތަނުގައި ހަމަސް ދުވަސް ވިއިރު އެ ހުރިހާ ކަމެއް ވެސް ހަމައަކަށް އެޅިއްޖެ އެވެ. ހެލިފެލިވެ އުޅެން ފެށުމާއެކު ނަފްސާނީ ގޮތުން މީހާއަށް ހެޔޮ ބަދަލުތައް އަންނަ ފެށި އެވެ.

އޭގެ ފަހުން، ކަސްރަތުގެ ދުނިޔެއަށް ރަނގަޅަށް ލޯ ހުޅުވުމާއެކު 2،000 ވަނަ އަހަރު ޝިފާނާ ދިޔައީ ފިޓްނެސް ޓްރެއިނިން ހަދަން ރާއްޖެއިން ބޭރަށެވެ. އޭރުއްސުރެ ކުރަމުން ދިޔަ ކަސްރަތުތަކަށް މަޑުޖެހުމެއް ނާންނާތީ އޭގެ ހެޔޮ އަސަރުތައް، އޭނާގެ އުމުރު ދެބައި ވީއިރު މިހާރު ހުރީ ފެންނާށެވެ.

ރާއްޖޭގައި ގިނަ ފަހަރަށް 40 އަހަރުން މައްޗަށް ދިއުމުން އުޅެން ޖެހެނީ ސިއްހީ ކޮންމެ ވެސް މައްސަލައަކަށް ފަރުވާ ހޯދުމުގަ އެވެ. އެކަމަކު، އަންނަ ޖޫން މަހު 52 އަހަރު ފުރޭ ޝިފާނާއަށް އޮތް އެންމެ ބޮޑު ހިތްހަމަޖެހުމަކީ ބޮޑު ބައްޔަކަށް ފަރުވާ ކުރަން ނުޖެހި، ރަނގަޅު ސިއްހަތުގައި ހަޔާތުގެ ބޮޑު ބައި ހޭދަކުރެވުމެވެ.

އޭނާ ގަބޫލުކުރާ ގޮތުގައި ކަސްރަތާއި ކެއުން، އެ ހުރިހާ ކަމެއްގައި ވަރަށް ބޮޑު ދައުރެއް އަދާކުރި އެވެ.

ޝިފާނާ ބުނީ ކިޔަވަމުންދާ ވަރަކަށް އޭނާއަށް ދަސްވާ އެއްޗެހި އަމިއްލަ ދިރިއުޅުމުގައި ވަރަށް ބޮޑަށް ބޭނުންކުރާ ކަމަށެވެ. އޭނާ ވަނީ ޕާސަނަލް ޓްރެއިނިންގެ އިތުރުން ފިޓްނަސް ނިއުޓްރިޝަނާއި ހަކުރު ބައްޔާއި ކަސްރަތު ނިންމައިފަ އެވެ. މިހާރު އަންނަނީ ކެންސަރާއި ކަސްރަތުކުރުން ކިޔަވަމުންނެވެ. އެއަށްފަހު، މެނޮޕޯސް އަދި ކަސްރަތު ދަސްކުރަން އޭނާ ހުރި ނިންމައިގެންނެވެ.

"ދުނިޔޭގައި ހުރިއްޔާ ކޮންމެ މީހަކު ވެސް އުމުރުން ދުވަސްވާނެ. އެކަމަކު ދުޅަހެޔޮ، ރަނގަޅު ސިއްހަތެއްގައި ހުރެ އުމުރުން ދުވަސްވުމަކީ ކުރަންޖެހޭ ކަމެއް،" ޝިފާނާ ބުންޏެވެ.

ބައްޔާއި ކަސްރަތުގެ ބައިތައް ދަސްކުރި ވަރަކަށް ޝިފާނާ ބުނީ އޭނާއަށް އެނގުނީ އިންސާނާގެ ސެލްތައް ރަނގަޅަށް ދިރި ހުންނާނީ އެ މީހަކު ކާ އެއްޗަކާއި ކަސްރަތާއި ހަރަކާތްތެރިވެ އުޅުނު ވަރަކުން ކަމަށެވެ. އެހެންވެ، ފާއިތުވި 25 އަހަރުގެ ތެރޭގައި އޭނާ އެ ހުރިހާ ކަސްރަތެއް ވެސް ކުރީ އެކަމަށް ރަނގަޅަށް ވިސްނައިގެންނެވެ.

ޝިފާނާ ބުނީ އޭނާ ބަރާބަރަށް، ހަށިގަނޑަށް ބޭނުންވާ ވަރަށް ކެއުން ބަހައްޓާ ކަމަށެވެ.

ފިޓްނެސްގައި އުޅޭ ގިނަ މީހުންނަށް ސަޕްލިމެންޓުތަކަށް ފަރިތަވިއަސް، ޝިފާނާ ބުނީ އޭނާ ކެއުމުގައި އެއްވެސް ވަރަކަށް އެ ފަދަ ސަޕްލިމެންޓުތައް ނުނަގާ ކަމަށެވެ. އެ ބައިތައް ހަށިގަނޑަށް ފޯރުކޮށްދެނީ ކެއުމުންނެވެ. އަގުބޮޑު ތަކެއްޗެއް ނޫނެވެ. އާއްމުކޮށް ގޭގައި ކައްކާ އެއްޗެހި، ހަށިގަނޑަށް ފައިދާވާނެ ގޮތަކަށް ބަދަލުކޮށްގެންނެވެ.

"ކޮންމެ ކޯހެއް ހެދިއަސް ޕްރެކްޓިސްކުރަން، އެ ކޯހުން އެ ކިޔަވައިދޭ އެއްޗެއް އަމިއްލައަށް. އެގޮތަށް ކަންތައްތައް ކުރަނީ. އަމިއްލަ ސެލްފަށް ޕްރެކްޓިސް ކުރީމަ، އެ ލިބެންވާ ނަތީޖާ އަމިއްލައަށް ލިބުނީމަ އެނގޭ ޕްރެކްޓިކަލީ އެޕްލައިކުރަން އެހެން މީހުންނަށް. އެގޮތަށް ކަންތައްތައް ކުރަނީ،" ޝިފާނާ ބުންޏެވެ.

ސިންގަޕޫރުން އެއް އަހަރުގެ ޓްރެއިނިން ނިންމައި، "ހީޓް"ގެ ނަމުގައި ގްރޫޕު ފިޓްނެސް އަށް ހާއްސަ ތަނެއް 2002 ވަނަ އަހަރު ހުޅުވި އެވެ. ރާއްޖޭގައި މަޝްހޫރު 'ލެސްމިލްސް' ތައާރަފްވީ އެ ހިސާބުންނެވެ. އޭގެ ފަހުން ފަސް މީހުންނަށް ވަދެވޭ ވަރުގެ ކުޑަ ތަންކޮޅެއްގައި 2004 ވަނަ އަހަރު ޖިމެއް ހުޅުވި އެވެ. އެ ޖާގަ 15 މީހުންނަށް ވަދެވޭ ވަރަށް ބޮޑުކުރި އެވެ. ހީޓާ ގުޅިގެން ހިންގާ "ވެލްނެސް ކްލަބް" ގައި އެއްފަހަރާ 60 މީހުންނަށް އެއްވެސް އުނދަގުލަކާ ނުލައި ކަސްރަތުތައް ކުރެވޭނެ އެވެ.

ކަސްރަތުކުރަން ޖެހޭނީ އުމުރާ އެއްވަރަށް

"އެނާޖީ ވައިސް އަދި ފިޓްނަސް ވައިސްކޮށް ވެސް. އެތެރެހަށި އެ ފީލްވާ ގޮތް ވެސް، މެންޓަލް ވެލްނަސް ވެސް. އެކަމަކު، ވަރަށް ގިނަ ފަހަރަށް ވަރަށް ގިނަ ފަހަރަށް އެ ވަރުގެ އެނާޖީއާ ސްޓްރެންތު ހިފަހައްޓަން ކަސްރަތު މި ކުރެވެނީ ޒުވާން އިރު ކުރާ ކަހަލަ ކަސްރަތު. އެކަމަކު، ކޮންމެ 10 އަހަރަކުން އިންސާނާގެ ހަށިގަނޑު ބަދަލުވާނެ. އެހެންވީމަ، ކަސްރަތުގެ ވެސް އެ ބާވަތް ބަދަލުކުރަންޖެހޭ." ވެލްނެސް ކްލަބުގެ މެނޭޖިން ޑިރެކްޓަރުގެ މަގާމުގައި ހުރި ޝިފާނާ ބުންޏެވެ.

އޭނާ ބުނީ 20-30 އަހަރުގެ މީހުން ގިނައިން ސްޓްރެންތު ޓްރެއިނިން ނުހެދުމަކީ މައްސަލައެއް ނޫން ކަމަށެވެ. އެކަމަކު، 30-40 އަހަރުގައި ގައިން މަސްތައް ވިރޭ ވަރު އިތުރުވާތީ އެ އުމުރުގައި ގިނައިން ސްޓްރެންތު ޓްރެއިނިން ހެދުން މުހިއްމުކަން ޝިފާނާ ފާހަގަކުރި އެވެ. އަނެއްކާ 40 އަހަރުވުމުން ވެސް ކަސްރަތު ބަދަލުވާން ޖެހޭ ކަމަށް އޭނާ ބުންޏެވެ.

އޭރުން، އުމުރުން ދުވަސްވާ ވަރަކަށް ހަށިގަނޑަށް ބޭނުންވާ ވަރަށް ހަކަތަ ލިބޭނެ އެވެ.

ކަސްރަތުގެ ތެރެއިން ޝިފާނާއަށް ދަސްވި އަނެއް ކަމަކީ، ހަށިގަނޑުގައި ވިސަރެލް ފެޓް، ރަނގަޅު ރޭންޖެއްގައި ބެލެހެއްޓުމެވެ. އެ ފެޓަކީ ކޮލެސްޓްރޯލާއި ހިތުގެ ދުޅަހެޔޮކަމަށް ގުޅޭ ކަންކަމަށެވެ. ހަށިގަނޑުގެ ހުރިހާ ހިނގުމެއް ބަރާބަރަށް މަސައްކަތްކުރާނީ ލީން މަސުލްސް ރަނގަޅަށް ހުރުމުން ކަމަށް ވާތީ، އެއީ ވެސް، ކަސްރަތުގައި ޝިފާނާ ސަމާލުކަން ދޭ ކަމެކެވެ.

"ގިނަ މީހުން ދުވަނީ މުބާރާތްތަކަށް. އެކަމަކު، ޝިފާނާ ދުވަނާ އެނުއަލީ ހަދާ މެޑިކަލް ޗެކަޕްގެ ހެލްތު ރިޕޯޓަށް. ކޮންމެ އަހަރަކު ވެސް ޗެކަޕް ހަދަން އަދި އިރާދަކުރެއްވިއްޔާ ނެތް މައްސަލައެއް. ނަފްސާނީ ދުޅެހެޔޮ ކަމަކީ ވެސް، ރަނގަޅު ސިއްހަތެއްގައި ހުރުމަށް ވަރަށް މުހިއްމު ކަމެއް،" ޝިފާނާ ބުންޏެވެ.

ކަސްރަތުކުރުމާއި ހެލިފެލިވެ އުޅުމަކީ ނަފްސާނީ ދުޅަހެޔޮކަމަށް ރަނގަޅު ބަދަލުތައް ގެނެސްދޭ ކަމެކެވެ. އެކަމަކު، ޖިމަކީ ޝިފާނާގެ މަސައްކަތުގެ މާހައުލަށް ވެސް ވުމުން، އަބަދު އެކަމުގެ ތެރޭގައި އުޅެން އުނދަގޫތައް ދިމާވާން ފެށި އެވެ. އެހެން އުޅެނިކޮށް، މީގެ ދެ އަހަރެއް ވަރު ކުރިން ފިރިމީހާ ވަރަށް ބޮޑަށް ބަލިވެގެން އެ ދަތި ހާލަތުން އަރައިގަތުމަށް އިތުރު އެހީ ހޯދަން ޖެހުނެވެ.

ކުލަ ޖެއްސުމަކީ އެ ދުވަސްކޮޅު ދަސްކުރި ކަމެކެވެ. އޭގެ ފަހުން، ކޮންމެ ދުވަހަކު ކަހަލަ ގޮތަކަށް ކުލަ ޖެއްސުމަށް ވަގުތު ހުސްކުރެ އެވެ.

"ވޯކްލައިފް ބެލެންސު ކުރުމަކީ ވަރަށް މުހިއްމު ކަމެއް. މަސައްކަތް ނުކުރާ ގަޑިއެއްގައި ޖިމް އިންނަ މަގަކަށް ނާރަން. މައިންޑު ރިލެކްސްކޮށް ހުރުމަކީ ދުޅަހެޔޮކަމަށް މުހިއްމު ކަމެއް." އޭނާ ބުންޏެވެ.