ޓޯކުރާ އުޅަނދުތަކަށް މި ނޫން ގޮތެއް ނެތްތަ؟!

މަންޒަރު ދުށް މީހަކު ބުނިގޮތުގައި އެއީ އެ ދުވަހު އޭނާއަށް ފެނުނު އެންމެ ހިތްދަތި މަންޒަރެވެ. ބޭނުން ކުރެވޭ ހާލަތުގައި ހުރި އެ އުޅަނދުތައް، ހައިމާކުގެ ދަތްގަނޑު ދަށަށް ލައި ފިސްކޮށް ހަލާކުކޮށްލީ އެވެ. ބައެއް މީހުންގެ ސުވާލަކީ ގަވައިދާ ހިލާފުވެގެން މަގުމަތިން ނަގާ އުޅަނދުތަކަށް ހެދޭނެ އެހެން ގޮތެއް ނެތް ހެއްޔެވެ؟ ހައްލަކީ އެ އުޅަނދުތައް ހަމަ ނައްތާލުން ހެއްޔެވެ؟

ގަވައިދާ ހިލާފު ވެގެން މިދިޔަ ފެބުރުއަރީ މަހު 238 ވެހިކަލެއް ވަނީ ނައްތާލައިފަ އެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި 180 ސައިކަލާއި 58 ކާރު ހިމެނެ އެވެ. މިދިޔަ ހޮނިހިރު ދުވަހު ވެސް 79 އުޅަނދު ނައްތާލި އިރު އޭގެ ތެރޭގައި ގިނައީ ސައިކަލެވެ.

އެއްގަމު ދަތުރުފަތުރު ކުރުމުގެ ގާނޫނުން ލިބިދޭ ބާރުގެ ދަށުން، މިފަދަ އެތައް އުޅަނދެއް ފުލުހުން ކޮންމެ އަހަރަކު ވެސް ނައްތާލަ އެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ވަރަށް އާ އަދި ބޭނުންކުރެވޭ ހާލަތުގައި ހުރި އުޅަނދުތައް ވެސް ގިނަ އެވެ. އެކަމަކު އެއީ މަގުމަތީގައި ބަހައްޓާފައި ހުންނަތާ ގިނަ ދުވަސް ވެގެން ނުވަތަ ގަވައިދާ ހިލާފަށް ޕާކުކޮށްގެން ފުލުހުންގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ގެންދިޔުމުން، އަނބުރާ ނުގެންގޮސް ހުރި ތަކެއްޗެވެ. އަދި ވެރިފަރާތް ބަދަލުވި ނަމަވެސް ރަޖިސްޓްރީ ބަދަލުކޮށްފައިނުވުމުގެ ސަބަބުން ރަޖިސްޓްރީ އޮތް ފަރާތުގެ ލިޔުމެއް ނެތި އަނބުރާ ނުގެންދާ އުޅަނދުތައް ވެސް ހިމެނެ އެވެ.

ސުޕްރިންޓެންޑެންޓް އޮފް ޕޮލިސް އަދި ހެޑް އޮފް ޓްރެފިކް ޕޮލިސް ހުސައިން ސަމީރު ވިދާޅުވި ގޮތުގައި އުޅަނދުތައް ނައްތާލަނީ ފުލުހުންގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ގެންދާތާ 60 ދުވަސް ފަހުން ކަމުން، އެއީ އެ އުޅަނދުތައް އަނބުރާ ގެންދަން ވެރިފަރާތްތަކަށް ލިބޭ އެކަށީގެންވާ މުއްދަތެކެވެ. ޓޯ ކުރާ އުޅަނދުތަކުގެ ތަފްސީލު ތިން ދުވަހުގެ ތެރޭގައި އާއްމު ކުރެ އެވެ. ޖޫރިމަނާ ދައްކައި ވެހިކަލް އަނބުރާ ގެންދަން ފުރުސަތު ދެ އެވެ. ނައްތާލަނީ ނުގެންދާ އުޅަނދުތައް ކަމަށް ސަމީރު ވިދާޅުވި އެވެ.

އޭނާ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި އެ ތަކެތި ނައްތާލަނީ ގާނޫނީ ގޮތުން ފުރިހަމަ ކުރަން ޖެހޭ ހުރިހާ މަރުހަލާތަކަކަށް ފަހު އެވެ.

"ބައެއް ވެހިކަލްތަކުގެ ޑޮކިއުމެންޓް ފުރިހަމަކޮށް، ބައެއް ކަންކަން ނިންމަން ގިނަ ދުވަސްތަކެއް ވެސް ނަގާ. އެހެންވެ އަނބުރާ ގެންދަން ބޭނުން ނަމަ އެކަށީގެންވާ ވަގުތު އަޅުގަނޑުމެންނަށް އެބަ ދެވޭ،" ސަމީރު ވިދާޅުވި އެވެ.

އޭނާ ވިދާޅުވީ ބައެއް ވެހިކަލްތައް މަގުމައްޗަށް ދޫކޮށްލަނީ އޭގެ ބޭނުން ނެތިގެން ނޫނީ ނައްތާލެވޭނެ ގޮތެއް ނެތިގެން ކަމަށެވެ. އަދި އުޅަނދުތައް ނައްތާލުމުގައި ފަހަކަށް އައިސް ފުލުހުން އިސްކަން ދެނީ ޕާކިން ޒޯންތަކުގައި ގިނަ ދުވަސްތަކެއް ވަންދެން ބަހައްޓާފައި ހުންނަ އުޅަނދާއި ގިނަ ދުވަސްވެ، ހަލާކުވެފައި ހުންނަ އެއްޗިއްސަށް ކަމަށް ސަމީރު ވިދާޅުވި އެވެ.

އުޅަނދުތައް ނައްތާލުން ނޫން އެހެން ގޮތެއް!

ކޮންމެ އަހަރަކު ވެސް އެތައް މިލިޔަން ރުފިޔާގެ ވެހިކަލް ނައްތާލާއިރު، މިއީ ބޭކާރު ކަމެއް ކަމަށް ދެކޭ މީހުން ގިނަ އެވެ. އެ މީހުންގެ ނަޒަރުގައި އަގުބޮޑުކޮށް މީހުން ގަންނަ މުދާ ނައްތާލުމުގައި މި ނޫން ގޮތެއް އޮންނަން ޖެހެ އެވެ.

"ނިކަމެތި ރައްޔިތު މީހާ ސައިކަލެއް މި ހޯދަނީ ވަރަށް ދުވަހުން، ދަރާ ވިކިގެން. ރައްޔިތުން ބުރަ މަސައްކަތުން ހޯދާ މި ފަދަ އެއްޗެއްސާ މެދު މި ނޫން ގޮތަކަށް އަމަލު ކުރެވެން ޖެހޭނެ ކަމަށް ގަބޫލުކުރަން،" ޓްވިޓާގައި ހިޔާލުފާޅުކުރި މީހަކު ބުންޏެވެ.

ޓްވީޓް ކުރި އެހެން މީހަކު ބުނީ މިއީ ދުނިޔޭގެ އެއްވެސް ގައުމެއްގައި ކަން ކުރާ ގޮތް ނޫން ކަމަށެވެ. އިގްތިސޯދީ ނަޒަރަކުން ބެލިކަމުގައި ވިޔަސް މިއީ ގައުމަށް ލިބޭނެ ގެއްލުމެއް ކަމަށް އޭނާ ދެކެ އެވެ. އަދި ބޭނުން ހިފޭނެ ކިތަންމެ އެއްޗެއް އޭގެ ތެރޭގައި ހުންނާނެތީ އެ ތަކެތި ވިއްކައިގެން އެއިން ފައިދާ ހޯދިދާނެ ކަމަށް ވެސް އޭނާ ބުންޏެވެ.

އުޅަނދުތައް ނައްތާލުމާ ދެކޮޅަށް ވާހަކަ ދައްކާ ގިނަ މީހުންގެ ހިޔާލަކީ ހަލާކުކޮށް ނުލައި ނީލަން ކިޔުމެވެ. އަދި ހެޔޮ އަގެއްގައި މިފަދަ އުޅަނދުތައް ގަންނާނެ މީހުން ގިނަ ކަމަށާއި އޭރުން އެއިން ދައުލަތަށް އާމްދަނީއެއް ވެސް ލިބޭނެ ކަމަށް އެމީހުން ދެކެ އެވެ.

ގިނަ މީހުންގެ ނަޒަރުގައި ނައްތާލާ އުޅަނދުތަކުގެ ސްޕެއާޕާޓްސް ނުވަތަ ބޭނުން ކުރެވޭ ގޮތަށް ހުރި ބައިތައް ވިއްކާލުން ނުވަތަ ނީލަން ކިޔުމަކީ ވެސް ކުރެވިދާނެ ކަމެކެވެ. އަދި އެއީ ފައިދާވާނެ ވިޔަފާރިއެއް ކަމަށާއި އެހެންވެ، އެގޮތް ހިޔާރުކުރުމުން ދައުލަތަށް ވެސް މަންފާކުރާނެ ކަމަށް އެ މީހުން ބުންޏެވެ.

"ދައުލަތަށް ނެގޭ ތަކެތި ފަނާކޮށްލުމުގެ ބަދަލުގައި އެއިން އެހެން މީހުންނަށް ފައިދާ ކުރަނިވި ގޮތަކަށް ކަންކުރުން މުހިއްމު. ކަންކަން ރާވާ ހިންގަން ތިބޭ މީހުން މިފަދަ ކަންކަމާ ވިސްނަން އެބަ ޖެހޭ،" ސޯޝަލް މީޑިއާގައި ހިޔާލުފާޅުކުރި މީހަކު ބުންޏެވެ.

އެހެން ބައެއް މީހުންގެ ނަޒަރުގައި މިފަދަ އުޅަނދުތަކުން ދައުލަތަށް ފައިދާ ކުރަނިވި އެހެން ކަމެއް ވެސް ކުރެވިދާނެ އެވެ. އެގޮތުން ބޭނުން ކުރެވޭ ގޮތަށް ހުރި ކާރާއި ޕިކަޕް ފަދަ ތަކެތި، ދައުލަތުގެ ބޭނުންތަކަށް ރަށްރަށަށް ވެސް ފޮނުވިދާނެ ކަމަށާއި އޭރުން އެތަކެތި ހޯދަން ކުރާ ހޭދައިން ސަލާމަތް ކުރެވޭނެ އެވެ.

ގާނޫނުގައި އޮންނަ ގޮތުން ފުލުހުންގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ގެންދާ މިފަދަ އުޅަނދުތައް ނީލަން ކިޔުމުގެ ފުރުސަތު އޮވެ އެވެ. އެގޮތުން ޓޯކުރާ އުޅަނދުތަކުގެ ތެރެއިން ވެރިފަރާތުން ނުގެންދާ އުޅަނދުތައް ނީލަމުގައި ވިއްކާލުމުގެ އުސޫލެއް މިދިޔަ އަހަރު އެކުލަވާލި އެވެ.

އެކަމަކު އެކަން ނުކުރެވެނީ އެހެން މީހެއްގެ ރަޖިސްޓްރީގައި އޮތް އުޅަނދެއް ނީލަން ކިޔައި، މީހަކަށް ވިއްކާލުމުން އޭގެ ސަބަބުން ގާނޫނީ މައްސަލަތަކެއް ފެންމަތިވެދާނެތީ ކަމަށް ކަމާ ބެހޭ އިދާރާތަކުން ބުންޏެވެ.

ޓްރާންސްޕޯޓް މިނިސްޓްރީންނާއި ފުލުހުން ވެސް ބުނީ ދައުލަތަށް ނަގާ މުދާ ނީލަން ކިޔައިގެން ލިބޭ ފައިސާ، އޭގެ ވެރިފަރާތުން ހޯދަން އުޅެފި ނަމަ ގާނޫނީ ބޮޑެތި މައްސަލަތައް ކުރިމަތިވުން އެކަށީގެންވާ ކަމަށެވެ. އެހެންވެ މިއަދާ ހަމައަށް ވެސް އެކަން އޮތީ ހަމައެކަނި އަމަލު ނުކުރެވޭ އުސޫލެއްގެ ގޮތުގަ އެވެ.

ނައްތާލާ ވެހިކަލްތައް ބާ ދަގަނޑުގެ ގޮތުގައި ވިއްކާލައި، ރާއްޖެއިން ބޭރުކުރަން ފުލުހުން މީގެ ދެ އަހަރު ކުރިން ބަޔަކާ ހަވާލުކުރި އެވެ. އެ ކުންފުނިން ވެހިކަލްގެ އެކި ބައިތައް ރޫޅާލުމަށް ފަހު ދަގަނޑުގެ ގޮތުގައި އެކްސްޕޯޓް ކުރީ ފުލުހުންގެ ބެލުމުގެ ދަށުންނެވެ. އެކަމަކު އެ މަސައްކަތުގެ މުއްދަތު މިހާރު ވަނީ ހަމަވެފަ އެވެ.

ފުލުހުން ތިބީ އެހެން ބަޔަކު ލިބިއްޖެ ނަމަ އެގޮތަށް ހަވާލުކުރަން ތައްޔާރަށެވެ.

"މި ވަގުތަށް އޮތް ހައްލަކީ މިއީ"

ޓްރާންސްޕޯޓް މިނިސްޓްރީގެ އޮފިޝަލަކު ވިދާޅުވީ ނައްތާލާ ވެހިކަލްގެ ތެރޭގައި ވަރަށް އާ އުޅަނދު ވެސް ހިމެނޭތީ އެ އެއްޗެހި އެގޮތަށް ހަލާކުކޮށްލުމަކީ ހިތްދަތި މަންޒަރެއް ކަމަށެވެ. އެކަމަކު މި ވަގުތު މި ނޫން ހައްލެއް ނެތް ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.

"މިއީ ގާނޫނުގެ ދަށުން އަޅުގަނޑުމެންނަށް ކުރެވެން އޮންނަ ހަމައެކަނި ކަމަކީ. މިކަން ބަދަލުކުރެވޭނީ ގާނޫނަށް އިސްލާހު ގެނެސްގެން،" އޮފިޝަލް ވިދާޅުވި އެވެ.

އޭނާ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި ގާނޫނަށް ބަދަލު ގެނެސްގެން، އުޅަނދުތަކާ މެދު ކަންކުރާނެ އެހެން ގޮތެއް ހޯދުމުގެ މަޝްވަރާތައް ކުރިއަށް ދެ އެވެ. އެކަމަކު އަމަލީ ސިފަ އަންނާނެ ދުވަހެއް ބުނަން ނޭނގޭ ކަމަށް ވިދާޅުވި އެވެ.

ޓްރާންސްޕޯޓް މިނިސްޓްރީ އާއި ފުލުހުންނާ ގުޅިގެން މި އަހަރު ކުރީކޮޅު ވެސް އޭގެ މަޝްވަރާތަކެއް ކުރި އެވެ. ޓޯކުރާ އުޅަނދުތައް ވެމްކޯ މެދުވެރިކޮށް ބާ ދަގަނޑުގެ ގޮތުގައި ބޭރުކުރަން ވެސް ވާހަކަ ދެއްކި އެވެ. އެކަމަކު މިއިން އެއްވެސް ކަމަކަށް އަދި އަމަލީ ސިފައެއް ނުފެނެ އެވެ. އަދި އޮތީ އުޅަނދުގެ ހާލަތަށް ބެލުމެއް ނެތި ހަމަ ހަލާކުކޮށް، ނައްތާލުމެވެ.