އިތުބާރު ނެތް ކަމުގެ މައްސަލަތަކުގައި އަމަލުކުރާނެ އުސޫލެއް ކޮމިޓީން ފާސްކޮށްފި

ރައްޔިތުން މަޖިލީހަށް މެމްބަރުން ހުށަހަޅުއްވާ އިތުބާރު ނެތް ކަމުގެ މައްސަލަތައް ކުރިއަށް ގެންދާނެ ގޮތުގެ އުސޫލެއް މަޖިލީހުގެ އާންމު ކޮމިޓީން މިއަދު ފާސްކޮށްފި އެވެ.

ސުޕްރީމް ކޯޓުން މީގެ ދެ އަހަރު ކުރިން، 2017 ގައި އިމްޕީޗްމަންޓާ ބެހޭ ގޮތުން ކުރި ހުކުމްގައި ހުރި ބައިތައް މަޖިލިހުގެ ގަވައިދަށް އިތުރު ކުރަން މިދިޔަ އަހަރު ވެސް މަޖިލިހުގައި މަސައްކަތް ކުރި އެވެ. އޭރު ގަވައިދަށް އިމްޕީޗްމަންޓާ ގުޅޭ މާއްދާތައް އިތުރު ނުކުރާތީ، ކުރީގެ ސަރުކާރުގެ ބައެއް ވަޒީރުންގެ މައްޗަށް އިތުބާރު ނެތް ކަމުގެ ވޯޓު ނުނަގައި މަޑުޖައްސާލާފައިވެ އެވެ.

އެކަމަކު، އަލުން އެ ބަދަލު މި ގެނައީ އިދިކޮޅު ފަރާތްތަކުން ރައީސް އިބްރާހިމް މުހައްމަދު ސޯލިހް ސަރުކާރުގެ ދިފާއީ ވަޒީރު މާރިޔާ އަހުމަދު ދީދީގެ އިތުބާރު ނެތް ކަމުގެ މައްސަލަ ހުށަހަޅާފައިވަނިކޮށެވެ. މަޖިލިހުގެ ރައީސް ގާސިމް އިބްރާހިމް ކުރިން ވިދާޅުވި ގޮތުގައި އެ މައްސަލަ މަޖިލިހުގައި ކުރިއަށް ގެންދެވެން އޮތީ މަޖިލިހުގެ ގަވައިދަށް ބަދަލު ގެނެސްގެންނެވެ.

ޕީޕީއެމާއި ޖުމްހޫރީ ޕާޓީގެ މެމްބަރުންގެ އަޣުލަބިއްޔަތުން ފާސް ކުރި އިސްލާހުގައި ވަޒީރުންނާއި ފަނޑިޔާރުންނާއި މިނިވަން މުއައްސަސާތަކުގެ މީހުން ވަކި ކުރުމުގައި އަމަލު ކުރަންޖެހޭ ގޮތްތަކާއި އެ ފަރާތްތަކަށް ލިބިދޭން ޖެހޭ ހައްގުތަކާއި ޖަވާބުދާރީވުމުގައި އަމަލު ކުރަން ޖެހޭ ގޮތްތައް ހިމެނި އެވެ.

އިސްލާހުގައިވާ ގޮތުން އިތުބާރު ނެތް މައްސަލައިގެ ދިފާއުގައި ވާހަކަ ދެއްކެވުމުގެ ފުރުސަތު އެބޭފުޅަކަށް ނުވަތަ ގާނޫނީ ވަކީލުން ބޭނުންވެއްޖެ ނަމަ އެ ފުރުސަތު ދޭން ޖެހެ އެވެ. އެގޮތުން ބޭނުން ކުރެވޭނީ ގިނަ ވެގެން ދެ ވަކީލެއް ކަމަށް އަލަށް އިސްލާހު ކުރަން ނިންމި ގަވައިދުގައި ބުނެފައިވެ އެވެ.

އިސްލާހުގައިވާ ގޮތުން، ކޮމިޓީއަކަށް މައްސަލަ ފޮނުވާތާ 10 ދުވަސް ތެރޭގައި އެ މައްސަލައެއް ނިންމައި، މެމްބަރުންނަށް ބަހުސް ކުރުމަށް ފުރުސަތު ދިނުމަށް މަޖިލިހުގެ ތަޅުމަށް ފޮނުވަން ޖެހެ އެވެ. އަދި މަޖިލިހުގެ ތަޅުމުގައި ވަޒީރަކަށް ނުވަތަ އޭނާގެ ވަކީލަކަށް ޖަވާބުދާރީވާން ފުރުސަތު ދޭން ޖެހެ އެވެ.

ގަވައިދުގައިވާ ގޮތުން ވަޒީރެއް ނުވަތަ މިނިވަން މުއައްސަސާއެއްގެ ބޭފުޅެއްގެ މައްޗަށް އިތުބާރު ނެތް ކަމުގެ ހުށަހަޅައި މަޖިލީހުގެ އަޣުލަބިއްޔަތުން އިތުބާތު ނެތް މައްސަލަ ފާސްވެއްޖެ ނަމަ ގާނޫނު އަސާސީގެ 101 ވަނަ މާއްދާގެ (ރ) ގައިވާ ގޮތުގެ މަތިން އެ މީހަކު ވަގުތުން މަގާމުން ވަކިވާނެ އެވެ. ފަނޑިޔާރެއްގެ މައްޗަށް އިތުބާރު ނެތް ކަމުގެ މައްސަލަ ހުށަހަޅައި މަޖިލިހުގެ ތިން ބައިކުޅަ ދެބައި މެމްބަރުންގެ އަޣުލަބިއްޔަތުން ފާސްވެއްޖެނަމަ، އެ މީހަކު މަގާމުން ވަގުތުން ވަކިވާނެ ކަމަށް ގަވައިދުގައިވެ އެވެ.

ކޮމިޓީގައި ގަވައިދު ބަދަލު ކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރިއަށް ދިޔައިރު، ޕީޕީއެމާއި އެމްޑީޕީގެ މެމްބަރުންގެ މެދުގައި ހޫނު ބަހުސްތަކެއް ކުރެއްވި އެވެ. އެގޮތުން އެމްޑީޕީގެ ބައެއް މެމްބަރުން ވިދާޅުވީ މަޖިލިހުގެ ގަވައިދަށް ބަދަލު ގެންނަން އުޅެނީ ސުޕްރީމް ކޯޓުން ކުރި ހުކުމާ އެއްގޮތަށް ނޫން ކަމަށެވެ.

އެކަމަކު، ސުޕްރީމް ކޯޓަށް އެންމެ ފަހު ބަސް ބުނުމުގެ ފުރުސަތު އޮތް އިރު، އެއްވެސް ބޭފުޅެއްގެ އިތުބާރު ނެތް ކަމަށް މަޖިލިހުން ފާސްކޮށްގެން، އެ ބޭފުޅަކު ހިތްހަމަނުޖެހޭ ކަމަށްވާނަމަ، ކޯޓަށް ދާން މަޖިލިހުގެ ގަވައިދު ހުރަސް ނާޅާ ކަމަށް ޕީޕީއެމް މެމްބަރުން ވިދާޅުވި އެވެ.

ސުޕްރީމް ކޯޓުން ކުރި ހުކުމުގައި ބުނެފައި ވަނީ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ނަގާ އިތުބާރު ނެތްކަމުގެ ވޯޓުތަކަކީ އެކަށީގެންވާ ސަބަބުތަކެއް އޮވެގެން ނަގާ ވޯޓަކަށް ވާންޖެހޭނެ ކަމަށާއި އަދި އިތުބާރު ނެތް ކަމަށް މަޖިލީހުން ފާސްކުރިޔަސް އެކަމުގައި ފަހުގެ ނިންމުން ނިންމާނީ އެ ކޯޓުން ކަމަށެވެ.

ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ފުލް ބެންޗުގެ އިއްތިފާގުން ކުރި ހުކުމުގައި ނިންމާފައި ވަނީ އެކަށީގެންވާ ސަބަބެއް ނެތި، ސިޔާސީ ގޮތުން އިތުބާރު ނެތްކަމުގެ ވޯޓު ނުނެގޭނެ ކަމަށާއި އިތުބާރު ނެތްކަމުގެ ވޯޓުތަކަކީ އެކަށީގެންވާ ސަބަބުތަކަކަށް ބިނާވެފައިވާ އިމްޕީޗްމެންޓަކަށް ވާންޖެހޭނެ ކަމަށެވެ. އަދި އެގޮތަށް މަޖިލީހުން ފާސް ކުރިޔަސް އެކަމުގައި ފަހުގެ ނިންމުން ނިންމާނީ ސުޕްރީމް ކޯޓުން ކަމަށް ހުކުމުގައި ކަނޑައަޅާފައިވެ އެވެ. އެ ހުކުމުގައި ކަނޑައެޅި އެ އުސޫލުތަކަށް މަޖިލީހުން ތަަބާވާން ޖެހޭނެ ކަމަށް ހުކުމުގައި ވެ އެވެ.