ގާނޫނު އަސާސީއަށް ގެނައި ކުއްލި ބޮޑު ބަދަލާ މެދު ޖަމްއިއްޔާތަކުން ކަންބޮޑުވެއްޖެ

ގާނޫނު އަސާސީއަށް އިއްޔެ ގެނައި ކުއްލި އިސްލާހުތަކާ ގުޅިގެން މަދަނީ ބައެއް ޖަމްއިއްޔާތަކުން ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކޮށްފި އެވެ.

މަދަނީ 11 ޖަމްއިއްޔާއަކުން ގުޅިގެން ނެރުނު ބަޔާނެއްގައި ބުނީ މިދިޔަ އަންގާރަ ދުވަހު އިސްލާހު ހުށަހަޅައި އަދި އިއްޔެ ފާސްކޮށް ތަސްދީގުކުރި ގާނޫނު އަސާސީއަށް އިސްލާހު ގެނައުމުގެ ބިލަކީ އެއްވެސް ހާމަކަމެއް ނެތި އަވަސް އަރުވާލައިގެން އަދި ގާނޫނު ހެދުމުގައި ގެންގުޅެންޖެހޭ އިޖުރާއަތްތަކާއި އުސޫލުތަކަށް ބެލުމެއް ނެތި ފާސްކުރި ބިލެއް ކަމެއް ކަމަށް ގަބޫލުކުރާ ކަމަށެވެ.

ދައުލަތުގެ ހުރިހާ ބާރެއް ފެށިގެން އަންނަނީ ރައްޔިތުންގެ ކިބައިން ކަމަށާއި އަދި އެ ބާރުތައް ދެމި އޮންނާނީ ވެސް ރައްޔިތުންގެ ކިބައިން ކަމަށް ގާނޫނު އަސާސީގެ ހަތަރު ވަނަ މާއްދާގައި ބުނެފައިވާއިރު، އެ އިސްލާހުތަކަކީ އެ އުސޫލާ ހިލާފު ކަމެއް ކަމަށް އެ ބަޔާނުގައިވެ އެވެ.

ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން ހުޅުދޫ ދާއިރާގެ ޕީއެންސީގެ މެންބަރު މުހައްމަދު ޝާހިދު ގާނޫނުއަސާސީ އަށް ހުށަހެޅުއްވި އެ އިސްލާހުގައިވާ ބުނާގޮތުން ވަކި ސިޔާސީ ޕާޓީއެއްގެ ފަރާތުން މަޖިލިސް އިންތިހާބުގައި ވާދަކޮށްގެން އިންތިހާބުވުމަށް ފަހު، އެ ދައުރުގެ ތެރޭގައި އެ ޕާޓީއަކުން ވަކިވެއްޖެ ނަމަ ނުވަތަ ޕާޓީން ވަކިކޮށްފިނަމަ ނުވަތަ އެހެން ޕާޓީއެއްގެ މެންބަރަކަށް ވެއްޖެނަމަ އެ މީހަކު މަޖިލިހުގެ މެންބަރުކަމުން ވަކިވާނެ އެވެ. އަދި އަމިއްލަ ގޮތުން ވާދަކޮށްގެން އިންތިހާބުވާ މެންބަރަކު ސިޔާސީ ޕާޓީއަކާ ގުޅިވަޑައިގެންނެވިއަސް އެ މެންބަރެއްގެ ގޮނޑި ގެއްލޭނެ ކަމަށް އެ އިސްލާހުގައި ބަޔާންކޮށްފައި ވެ އެވެ.

މީގެ އިތުރުން ގާނޫނު އަސާސީގެ ބައެއް މާއްދާތަކަށް އިސްލާހު ގެންނަން ފާސްކުރާ ބިލްތައް ތަސްދީގު ކުރުމުގެ ކުރިން ރައްޔިތުންގެ ފެންނަ ނުފެންނަ ވޯޓަށް ދާންޖެހޭ ގޮތަށް ގާނޫނު އަސާސީގައި އޮންނަ މާއްދާއަށް ބަދަލެއް ގެންނައިރު ވެސް ރައްޔިތުންގެ ފެންނަ ނުފެންނަ ވޯޓަކަށް ދާންޖެހޭ ގޮތަށް އެ ބިލުގެ ދަށުން ވަނީ އިސްލާހު ގެނެސްފަ އެވެ. އަދި ރާއްޖޭގެ ސަރަހައްދަށް ބަދަލު ގެންނައިރު ވެސް ރައްޔިތުންގެ ވޯޓަކަށް ދާންޖެހޭ ގޮތަށް ވަނީ އިސްލާހު ގެނެސްފަ އެވެ.

އެ ބަދަލުތައް ގެންނަން ފާސްކުރިތާ ދެ ތިން ގަޑިއިރުގެ ތެރޭގައި ރައީސް ޑރ. މުހައްމަދު މުއިއްޒު ވަނީ އެ އިސްލާހުތައް ތަސްދީގު ކުރައްވައިފަ އެވެ.

ޖަމްއިއްޔާތަކުން ނެރުނު ބަޔާނުގައި ބުނީ ގާނޫނު އަސާސީއަށް އިސްލާހު ގެންނަން ހުށަހެޅުނު ބިލް މަޖިލީހުން ފާސްކޮށް އަދި ތަސްދީގު ކޮށްފައިވަނީ އެފަދަ އިސްލާހަކަށް ބޭނުންވާ މުއްދަތެއްގައި ކަމަށް ގަބޫލު ކުރަން ދަތި ކަމަށެވެ.

"..ގާނޫނު އަސާސީއަށް ގެނެވޭ ކޮންމެ އިސްލާހަކީ މުޅި ދައުލަތް ހިންގުމުގައި އަދި ރައްޔިތުންގެ އެތައް އަސާސީ ހައްގުތަކަށް އޭގެ ސަބަބުން އަސަރުކުރާނެ އިސްލާހުތަކަކަށް ވުމާއި ހިންގުމުގެ ނިޒާމު ކަނޑައަޅާ އަސާސްކަމަށް ވާއިރު، މި އިސްލާހުތައް ފުރިހަމައަށް މުރާޖައާކޮށް ބަހުސްކުރުމުގެ ފުރުސަތު ކޮންމެ މެމްބަރަކަށާއި މަދަނީ ޖަމިއްޔާތަކަށް އަދި އާއްމު ރައްޔިތުންނަށް ވެސް ލިބި އަދި މާނަހުރި ބަހުސެއް ކުރުމުގެ އޮންނަންޖެހޭނެ ކަމަށް މި ޖަމްއިއްޔާތަކުން ދެކެމެވެ." ބަޔާނުގައިވެ އެވެ.

ބަޔާނުގައި ބުނީ އެ އިސްލާހުތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ ކަންބޮޑުވަނީ މެމްބަރަކު ޕާޓީން ވަކިވެއްޖެނަމަ ނުވަތަ ވަކިކޮށްފިނަމަ ގޮނޑި ގެއްލޭ އިސްލާހާ ގުޅިގެން ކަމަށެވެ. އަދި އެ މާއްދާގެ ސަބަބުން މެމްބަރުން އިހުތިޔާރު ކުރުމުގެ ޑިމޮކްރެޓިކް އުސޫލު ގެއްލި، މެމްބަރުންގެ މިނިވަން ކަމަށް ހުރަސް އެޅިގެންދާނެ ކަމަށް ބުންޏެވެ.

"ސިޔާސީ ޕާޓީތަކަށް މެމްބަރުން ވަކިކުރުމުގެ ބާރު ދީފިނަމަ، އަމިއްލަ ވިސްނުމަކަށް ނުވަތަ އެ މެމްބަރަކު އިންތިހާބު ދާއިރާގެ މަސްހަލަތަށް ބެލުމެއް ނެތި، އެ ޕާޓީން ތާއިދުކުރާ ކޮންމެ ކަމަކަށް ވޯޓު ދޭން މެމްބަރުންނަށް މަޖުބޫރު ވެގެންދާނެ އެވެ. އަދި މެމްބަރުންނަށް ގޮނޑި ގެއްލުމުގެ ބިރެއް ނެތި ޕާޓީގެ ވިޕްލައިނާ ދެކޮޅަށް ވޯޓު ދިނުމުގެ ފުރުސަތު ނަގާލެވެ އެވެ." ބަޔާނުގައިވެ އެވެ.

ގާނޫނުގެ ވެރިކަން ނަގަހައްޓައި ހިމާޔަތްކޮށް ކުރިއެރުވުމާއި އާއްމު މިނިވަންކަން ދިފާއުކުރުމަކީ ބަންޑާރަ ނައިބުގެ ޒިންމާއަކަށް ވާއިރު، ބަޔާނުގައި ބުނީ މިފަދަ މުހިއްމު އިސްލާހުތަކާ ބެހޭ ގޮތުން ރައްޔިތުންގެ ބައިވެރިވުން ކަށަވަރުކުރަން ބަންޑާރަ ނައިބުގެ ފަރާތުން އެކަށީގެންވާ މަސައްކަތް ކޮށްފައިނުވާ ކަމަށެވެ.

އެ ބަޔާން ނެރުނީ ޓްރާންސްޕޭރެންސީ މޯލްޑިވްސް އާއި ސޭވް މޯލްޑިވްސް އާއި އޭޑީއެމް އާއި އުތެމަ ޖަމްއިއްޔާގެ އާއި އީއާރުއައިގެ އިތުރުން ޒީރޯ ވޭސްޓް މޯލްޑިވްސް އާއި ލޯކަލް ކައުންސިލް އެސޯސިއޭޝަންގެ އިތުރުން ހޮޕް ފޯ ވިމެން އާއި ޕްރޮޖެކްޓް ތިމާވެށި ޖަމްއިއްޔާ އަދި ބިލީފް މޯލްޑިވްސް އާއި އިކޯކެއާ މޯލްޑިވްސް ގުޅިގެންނެވެ.

އޭގެ އިތުރުން އެކަށީގެންވާ ވަރަށް މަޝްވަރާކޮށް ރައްޔިތުންގެ ބައިވެރިވުން ފުރިހަމަ ގޮތެއްގައި ޔަގީން ކުރުމާއި ހާމަކަން ބޮޑު އަދި ޖަވާބުދާރީ ކުރުމުގައި އަސާސްތައް ދެމެހެއްޓުމަށް ސަރުކާރާއި މަޖިލީހަށް ގޮވާލާފައިވެ އެވެ.

"ގާނޫނު ހެދުމުގައި މި ފަދަ ހަމަތަކުގެ ބޭރުން ގާނޫނު ހެދުމުގެ ސަގާފަތެއް އުފެދިއްޖެނަމަ މިއީ ގާނޫނުތަކަށް އިސްލާހު ގެންނަ އަސްލު މަގުސަދު ދައުލަތުގެ ހާމަކަމާއި ޒިންމާދާރުކަމާ މެދު ސުވާލު އުފެދޭ އަދި ކޮރަޕްޝަނަށް މަގުފަހި ކުރުމާއި ގާނޫނު އަސާސީގެ ރޫހާ ސީދާ ހިލާފަށް ބާރުތައް އެއްކުރުމަށް ކުރެވޭ މަސައްކަތްތަކެއް ގޮތުގައި ދެކެމެވެ." ބަޔާނުގައިވެ އެވެ.

އެ ޖަމިއްޔާތަކުން ވަނީ ކައުންސިލްތަކުގެ ބާރު ގެއްލޭ ގޮތަށް ގައުމީ ތަރައްގީގެ ސިޔާސަތުތައް ކަނޑައެޅުމުގެ ބާރު ހަމައެކަނި ރައީސަށް ލިބިވަޑައިގަންނަވާ ގޮތަށް ގެނައި ބަދަލާ މެދު ވެސް ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކޮށްފަ އެވެ.