ތިލަމާލެ ބްރިޖު ލަސްވެއްޖެ، މުއްދަތު އިތުރު ނުކުރެވޭނެ: މިނިސްޓަރު

މާލެ އާއި ވިލިމާލެ އާއި ގުޅިފަޅު އަދި ތިލަފުށި ގުޅުވައިލުމަށް އިންޑިއާގެ އެހީގައި އަޅަމުން އަންނަ ބްރިޖު މަޝްރޫއު ޝެޑިއުލަށް ވުރެ ލަސްވެފައިވާ ކަމަށް ކޮންސްޓްރަކްޝަން މިނިސްޓަރު ޑރ. އަބްދުﷲ މުއްތޮލިބު މިއަދު ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ.

ބްރިޖްގެ މަސައްކަތް ނިންމަން އިންޑިއާގެ އެފްކޮންސް ކުންފުންޏާ ހަވާލުކުރި މުއްދަތު ފަހަނަޅައި ގޮސްފައި ވާއިރު، މިދިޔަ އަހަރުގެ ފަހު ކޮޅާ ހަމައަށް ބްރިޖުގެ ނިމިފައިވަނީ އެންމެ 29 ޕަސެންޓު މަސައްކަތެވެ. މުއްދަތަށް މަސައްކަތް ނުނިމުމުން، ކުރީގެ ރައީސް އިބްރާހިމް މުހައްމަދު ސޯލިހުގެ ސަރުކާރުގެ ފަހު ދުވަހު ވަނީ އެފްކޮންސްއާ އެކު ސަޕްލިމެންޓްރީ އެއްބަސްވުމެއް ހަދައި މުއްދަތު ދަންމާލައިފަ އެވެ.

އެ އެއްބަސްވުމުގެ ދަށުން ހަދާފައިވާ ޝެޑިއުލްގެ ދަށުން މިހާތަނަށް ވަނީ 45.82 ޕަސެންޓް ނިންމައިފަ އެވެ.

ރައީސް އޮފީހުގައި ބޭއްވި ނޫސްވެރިންގެ ބައްދަލުވުމުގައި މިނިސްޓަރު މުއްތަލިބު ވިދާޅުވީ، އެފްކޮންސް އިން އަމިއްލަ އަށް މަސައްކަތް ނިންމޭނެ ކަމަށް ކަނޑައެޅި ތާވަލަށް ވުރެ މަސައްކަތް ލަސްވެފައިވާ ކަމަށާއި މަސައްކަތް އުޅެނީ ދެ ޕަސެންޓް ފަހަތުގައި ކަމަށެވެ.

"މޫސުމީ ކަންތައްތަކާ ގުޅުވައިގެން ކަނޑު ގަދަވުމާއި މިފަދަ ކަންކަމާ ގުޅުވާލައިގެން ކޮންޓްރެކްޓަރުގެ ފަރާތުން ބައެއް ފަހަރު ސަބަބު ދައްކައިގެން ބައެއް މަސައްކަތްތައް ލަސްވޭ. މާބޮޑު ތަނެއް ލަސްކަމަށް ނުފެނު ނަމަވެސް ބައެއް ކްރިޓިކަލް މަސައްކަތްތައް އަޅުގަނޑުމެން ބޭނުންވާ ސްޕީޑުގައި ކުރިއަށް ނުދާކަން ފާހަގަކޮށްލެވޭ،" މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވި އެވެ.

"އޭގެ ތެރޭގައި ޑީޕްސީ ޕައިލިންގެ މަސައްކަތް އަޅުގަނޑުމެން އެންމެ ބޭނުންވާ ސްޕީޑްގައި ކުރިއަށް ނުދޭ. އެހެންވެ އަޅުގަނޑުމެން ފާހަގަކޮށްފައިވާނެ ގަބޫލު ނުކުރާކަން ކަނޑު ގަދަވެ، މި އަންނަ ކަމަކީ އެ ބޭފުޅުން ސަބަބެއްގެ ގޮތުގައި ދައްކައިގެން މަސައްކަތް ނިންމަން އިތުރު މުއްދަތު ހޯދަން އޮތް ފުރުސަތެއް ކަމަކަށް."

މުއްތަލިބު ވިދާޅުވިގޮތުގައި، ބްރިޖުގެ މަސައްކަތް ނިންމަން އެފްކޮންސް އިން ހުށަހެޅި 30 މަސް ދުވަހަކީ ސަރުކާރުން ހުށަހެޅި މުއްދަތެއް ނޫނެވެ. އެއީ އެ ކުންފުނިން އަމިއްލަ އަށް ދިން ޔަގީން ކަމެއް ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ. އެހެންކަމުން އެ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި މަސައްކަތް ނިންމަން ޖެހޭނެ ކަމަށް ގަބޫލު ކުރައްވާ ކަމަށާއި ކަނޑު ގަދަވުން ފަދަ ކަންކަމާ ގުޅިގެން މުއްދަތު އިތުރު ނުކުރެވޭނެ ކަމަށް އެއްބަސްވުމުގައި ވެސް ބުނެފައިވާ ކަމަށް މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވި އެވެ.

އިންޑިއާ ސަރުކާރާއި ކުންފުންޏާ އެކު ވެސް މަޝްރޫއު އަވަސްކޮށް، ތާވަލާ އެކު ކުރިއަށް ދާން މަޝްވަރާ ކުރަމުން އަންނަ މުއްތަލިބު ވިދާޅުވި އެވެ.

ކުރީގެ ސަރުކާރުން މާލެ-ވިލިމާލެ-ގުޅީފަޅު އަދި ތިލަފުށީ ގުޅުވައިލާ ބްރިޖުގެ އެއްބަސްވުމުގައި ސެޕްޓެމްބަރު 16، 2021 ގައި ސޮއިކުރީ އެ ހުރިހާ މަސައްކަތެއް މެއި 17، 2024 އަށް ނިންމާ ގޮތަށެވެ. ނަމަވެސް، އެއްބަސްވުމާ އެއްގޮތަށް މަސައްކަތް ނުނިމި ދިގުލައިގެން ގޮސްފައިވަނިކޮށް، ކުރީގެ ސަރުކާރު ނިމެން އެއް ދުވަހަށް ވެފައިވަނިކޮށް، ނޮވެމްބަރު 16، 2023 ގައި އެ އެއްބަސްވުމުގެ މުއްދަތު ސެޕްޓެމްބަރު 30، 2026 އަށް އިތުރުކުރި އެވެ.

ހަތަރު ރަށް ގުޅުވާލާ ބްރިޖު ބަހާލާފައި ވަނީ ދެ ބަޔަކަށެވެ. މާލެއިން ފެށިގެން ގުޅިފަޅާ ހަމައަށް ބަލަނީ "އޭ" ސެކްޝަންގެ ގޮތުގަ އެވެ. އެ އެ ތިން ރަށް ގުޅާލަން ފުރަތަމަ އެއްބަސްވީ 27 މަސް ދުވަހުން ނިންމާ ގޮތަށެވެ. ތާވަލާ އެއްގޮތަށް މަސައްކަތް ގެންދިޔަ ނަމަ، މިދިޔަ އަހަރުގެ ޑިސެމްބަރު މަހުގެ 14 ވަނަ ދުވަހު އޮންނަން ވާނީ މާލެއިން ފެށިގެން ގުޅިފަޅާ ހަމައަށް ގުޅުވާލައިފަ އެވެ.

ނަމަވެސް، ފަހުން ސޮއިކުރި ސަޕްލިމެންޓްރީ އެއްބަސްވުމުގައި ވަނީ ސެކްޝަން އޭ ނިންމަން ދިން މުއްދަތު 54 މަސް ދުވަހަށް އިތުރުކޮށްފަ އެވެ. އެގްރިމެންޓުގައި މިހާރު އޮތީ މާޗު 31، 2026 ގެ ކުރިން ސެކްޝަން އޭ ނިންމާ ގޮތަށެވެ. ޑިސެމްބަރު 31، 2025 އާ ހަމައަށް މާލެ-ވިލިނގިލީ ގުޅުމާލުމަށް ވެސް އެއްބަސްވެފައިވެ އެވެ.

ސެކްޝަން ބީ އަކީ ގުޅިފަޅުން ފެށިގެން ތިލަފުއްޓާ ހަމައަށެވެ. ގުޅިފަޅާއި ތިލަފުށީ ގުޅުވާލަން ފުރަތަމަ ދިނީ 32 މަސް ދުވަހެވެ. ތާވަލާ އެއްގޮތަށް މަސައްކަތް ގެންދިޔަ ނަމަ މެއި 27، 2024 ގެ ކުރިން އޮންނާނީ އެ ހިސާބުތައް ގުޅުވާލައިފަ އެވެ. ނަމަވެސް، ކުރީގެ ސަރުކާރުން ވަނީ ބީ ސެކްޝަން ދިން މުއްދަތު 65 މަސް ދުވަހަށް އިތުރުކޮށް ސެޕްޓެމްބަރު 30، 2026 އަށް ދަންމާލައިފަ އެވެ.

ތިލަމާލެ ބްރިޖަކީ 500 މިލިއަން ޑޮލަރު (7.7 ބިލިއަން ރުފިޔާ)ގެ މަޝްރޫއެކެވެ. އެއީ އިންޑިއާގެ އެގްޒިމް ބޭންކްގެ ލައިން އޮފް ކްރެޑިޓްގެ ދަށުން ދޭ 400 މިލިއަން ޑޮލަރާއި އިންޑިއާގެ ސަރުކާރުން ދޭ ހިލޭ އެހީގެ ގޮތުގައި ލިބޭ 100 މިލިއަން ޑޮލަރެވެ. މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވި ގޮތުގައި، އެއްބަސްވުމުގެ މުއްދަތު ދަންމާލިއަސް ދިވެހި ސަރުކާރުން އިތުރަށް ފައިސާ ދައްކާކަށް ނުޖެހޭނެ އެވެ.