އިންސާނާގެ ރީތިކަމުގެ ހަގީގީ ސިއްރު-1

ބައްދަލުވުންތަކާއި ޖަލްސާތަކަށް ނުދަނީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ތެރެއިން ކާކުތޯ އެވެ؟ ލޯބިވާ މީހުންނާއި ރަހުމަތްތެރިންނާއި އެކުވެރިންނާ ބައްދަލުކުރަން އެ މީހުންގެ ގޭގެއަށް ޒިޔާރަތް ނުކުރަނީ ކާކުތޯއެވެ؟ ތިމާގެ މީހުންނާއި ރައްޓެހިންގެ ކައިވެނިތަކަށާއި އުފާވެރި ހަފުލާތަކަށް ނުދަނީ ކާކުތޯ އެވެ؟ ހަމައެފަދައިން ގާތްތިމާގެ މީހުންނާއި ރައްޓެހި ރަހުމަތްތެރިންގެ ހިތާމަތަކުގައި ބައިވެރިވެ އެ މީހުންނަށް ހަމްދަރުދީ ނުވަނީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ތެރެއިން ކާކުތޯ އެވެ؟

އެފަދަ ކޮންމެ މުނާސަބަތުތަކަށް ގެއިން ނުކުތް ކަމުގައި ވިޔަސް، ކޮންމެ މީހަކު ވެސް އެންމެ ބޮޑު އިސްކަމެއް ދޭނީ ރީތި ސިފައެއްގައި އަދި އެކަށީގެންވާ ހެދުމެއްގައި އެހެން މީހުންގެ ކުރިމައްޗަށް ނުކުތުމަށެވެ. ނަމަވެސް، އެކަމަށް ނުކުތުމުގެ ކުރިން، ރީތި ހެދުމެއް ލައިގެން ލޯގަނޑު ދޮށުގައި ހުއްޓި ހުރެ، ބޮލު ފުނާ އަޅައި، ތުނބުޅި މަތިމަސް އެއްވަރުކޮށް، އަތުގައި ހުރި އެންމެ މީރު ވަސް ދުވާ ސެންޓެއް ޖަހައި ތައްޔާރުވެ އެވެ.

މިކަމުގައި އަންހެނުންނާއި ފިރިހެނުން ތަފާތެއް ނޫނެވެ. ނަމަވެސް މިކަމަށް ހޭދަކުރާ ވަގުތުގައި އަންހެނުންނާއި ފިރިހެނުން ތަފާތު ވެދާނެ އެވެ. މި ހުރިހާ ކަންކަމަކީ ވެސް ރަނގަޅު އަދި ހެޔޮ ކަންކަމެވެ. ދެއްކުންތެރިކަމެއް ނެތި، ޒީނަތްތެރިވުމުގައި ހައްދުފަހަނައަޅައި ނުދާހާ ހިނދަކު، މި ހުރިހާ ކަންކަމަކީ ވެސް ކުރުން އެދެވިގެންވާ އަދި އެ ކަންކަމަށް ލޯބިކުރެވޭ އަދި ކުރުމަށް ބާރު އެޅިފައިވާ ކަންކަމެވެ. އިޖުތިމާއީ އަޚުލާގުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ކަންކަމެވެ.

ނަމަވެސް ޒީނަތްތެރިވުމާއި ރީތިވުން މިވަރުން ފުދޭނެ ހެއްޔެވެ؟ މިއީ މިކަން އޮންނަން ޖެހޭނެ ގޮތް ހެއްޔެވެ؟ ހަމައެކަނި ތިމާގެ ބޭރު ފުށް އޮފުދާރުކޮށް، އެތެރެފުށް ގޮނޑުކޮށް ބޭއްވުން ހުއްދަވާނެ ހެއްޔެވެ؟ ތިމާގެ ހަށިގަނޑުގެ ބޭރުގައި އޮޅާލެވިފައިވާ ފޮތިގަނޑަށް އަހަމިއްޔަތުކަން ދީ، ތިމާގެ އަސްލާއި ޖައުހަރަށް ސަމާލުކަން ނުދީ ތިބުމުން ޒީނަތްތެރި ވެވުނީ ހެއްޔެވެ؟

މާތްވެގެންވާ އިސްލާމް ދީނަކީ ރީތިކަމާއި ސާފުތާހިރު ކަމަށް ނުހަނު ބާރުއަޅާ ދީނެކެވެ. އަމަލީ ގޮތުން މިކަން އަޅުގަނޑުމެންނަށް ދައްކަވާފައިވަނީ، އާލަމްތަކަށް ހުރި އެންމެ ރިވެތި ނަމޫނާ ކަމުގައި ލެއްވި، ކީރިތި މާތް ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ) އެވެ. އެކަލޭގެފާނު ބޭރަށް ނުކުމެވަޑައިގަންނަވާ ނަމަ އިސްތަށިފުޅާއި ތުނބުޅިފުޅުގައި ފުނާކޮޅު ތުރުކުރައްވަ އެވެ. ކޮންމެ ރެއަކު ލޯފުޅުގައި އަދުންކޮޅު ތުރުކުރައްވަ އެވެ. މިސްވާކު ބޭނުންކުރައްވައި ގިނަގިނައިން ދަތްޕުޅު އުނގުޅުއްވަ އެވެ. ވުޟޫ ކުރައްވާއިރުގަޔާއި ނަމާދަށް ފެއްޓެވުމުގެ ކުރިންނާއި އަވަހާރަފުޅުން ހޭފުޅުލެއްވުމަށް ފަހުގަޔާއި ގެކޮޅަށް ވަދެވަޑައިގަންނަވާ ހިނދުގައި ވެސް މިސްވާކުން އަނގަފުޅު ސާފުކުރައްވަ އެވެ.

ހެދުންކޮޅު ތުރުކުރެއްވުމުގައި ވެސް ސާފު ތާހިރުކަމަށާއި ރީތިކަމަށް އެކަލޭގެފާނު އިސްކަން ދެއްވަ އެވެ. ނަމަވެސް ޒީނަތްތެރިކަމުގައި ދެއްކުންތެރިކަމުގެ ގޮތަކުން ނޫނެވެ. ބޭރަށް ނުކުމެވަޑައިގަންނަވާ އިރު، އެ ވަގުތަކު އޮތް އެންމެ ރީތި ފޭރާންކޮޅަކާއި އެންމެ ރީތި ފަގުޑިކޮޅެއް އިހުތިޔާރު ކުރައްވަ އެވެ. އެކަލޭގެފާނަކީ ހުވަނދާއި އަތަރު ލެއްވުމަށް ލޯބިފުޅު ކުރެއްވި ބޭކަލެކެވެ. ރިވާވެގެންވާ ގޮތުގައި، އެކަލޭގެފާނަށް އެއްވެސް މީހަކު ހުވަނދެއް ނުވަތަ އަތަރެއް ވެދުމަށް އަރުވައިފި ނަމަ އެ އެއްޗެއް ރައްދެއް ނުކުރައްވަ އެވެ. އެކަލޭގެފާނު އެންމެ ބޮޑަށް ލޯބިފުޅު ކުރެއްވި ހުވަނދަކީ ގޮމަކަސްތޫރި (މިސްކު) އެވެ.

އިތުރު އެކަލޭގެފާނުގެ ޒީނަތްތެރިކަން އެވަރުން ފުދުނީކީ ނޫނެވެ. އެކަލޭގެފާނުގެ ޒީނަތްތެރިކަމުގެ އެންމެ ބޮޑު ބަޔަކީ އަދަބު އަހުލާގުގެ ފުރިހަމަކަމެވެ. ރިވެތި އަހުލާގުގެ މަތީގައި ލެހެއްޓެވުން އެދިވަޑައިގެން އެކަލޭގެފާނު، މާތް ﷲގެ ހަޟްރަތުގައި ދުއާ ދަންނަވައެވެ. މާތް ﷲ ރުއްސުންލެއްވި عَبْدُ الله ِبْنِ مَسْعُود ގެ އަރިހުން ރިވާވެގެންވެ އެވެ. ކީރިތި މާތް ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ) މިފަދައިން ދުއާ ކުރައްވަ އެވެ؛ اَللَّهُمَّ كَمَا أَحْسَنْتَ خَلْقِي، فَحَسِّنْ خُلُقِي (ރިވާކުރެއްވީ އަޙްމަދު، ޞައްޙަ ޙަދީސެއް ކަމަށް އިބްނު ޙައްބާން ކަނޑައެޅުއްވި). މާނައީ؛ އަޅުގެ ވެރި ރަސްކަލާކޮ! އިބަ ރަސްކަލާނގެ، އެންމެ ރިވެތި ސޫރައިގައި މިއަޅާ ހަލްގު ކުރެއްވި ފަދައިން، މިއަޅާގެ އަހުލާގު ރިވެތި ކޮށްދެއްވާނދޭވެ!

މި ދުއާގައި ކީރިތި މާތް ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ) އިސްލާމީ އުންމަތަށް ދެއްވާފައިވާ އިރުޝާދަކީ، ތިމާގެ ބޭރު ފުށް ޒީނަތްތެރިކުރާ ފަދައިން ތިމާގެ އެތެރެ ފުށް ވެސް ޒީނަތްތެރި ކުރަން ޖެހޭނެ ކަމެވެ. އިތުރު އެކަލޭގެފާނަކީ އެންމެހައި ނުބައި އަމަލުތަކާއި ކުށް ފާފަތަކުން، ރައްކާތެރި ކޮށްދެއްވާފައިވާ ބޭކަލަކަށް ވާއިރު ވެސް، މަތިވެރި ހުލްގުފުޅެއްގެ މަތީގައި ލެހެއްޓެވުން އެދިވަޑައިގެން ދުއާފުޅު ކުރެއްވުމުން، އަޅުގަނޑުމެން މި ދުއާ ކުރުން މާއައުލާވެގެން ވެ އެވެ. ސަބަބަކީ، އަޅުގަނޑުމެންނަކީ އަބަދާއި އަބަދު ކުށް ފާފަތަކަށް އަރައިގަނެވޭ މީހުން ކަމަށް ވާތީ އެވެ.

ރިވެތި އަހުލާގެއްގެ މަތީގައި މުސްލިމުން ދެމިތިބުމަކީ އިސްލާމީ ޝަރީއާގެ އެއް މަގުސަދެވެ. އިންސާނާގެ ދޫ ރައްކާތެރިކުރުމަށާއި ޖިންސީ ގުނަވަންތައް ރައްކާތެރިކުރުމަށާއި ބެލުންތައް ތިރިކުރުމަށާއި ދުލާއި އަތްފައިން އަނެކުންނަށް ގެއްލުން ނުދިނުމަށް އަންގަވާފައިވާ އެންގެވުމަކީ ރިވެތި އަހުލާގުގެ އިންތަކެވެ. ކިތަންމެ ޒީނަތްތެރި ފޭރާމެއްގައި ކިތަންމެ އަގުބޮޑު ގަހަނާތަކެއް ގައިގައި އަޅައިގެން އުޅުނަސް، މި އިމުގެ ތެރޭގައި އޭނާގެ އަމަލުތައް ނުހިފެހެއްޓޭ ނަމަ އޭނާގެ ކިބައިން މީސްތަކުންނަށް ފެންނާނީ ޒީނަތްތެރިކަމެއް ނޫނެވެ. ހަމައެކަނި ބޭރު ފުށުން ޒީނަތްތެރިވެ، ތިމާގެ އެތެރެ ފުށުގައިވާ މާނަވީ އަދި ނަފްސާނީ އައިބުތައް މުޅި ހަށިގަނޑަށް ފެތުރެން ދޫކޮށްލައިގެން ހުންނަ މީހަކަށް ވުރެ ވަކިން ބޮޑު އަބާއްޖަވެރިއަކީ ކޮބައި ހެއްޔެވެ؟

ހަށިގަނޑުގެ ބޭރުފުށަކީ، ހަމައެކަނި ދަޅައެކެވެ. އިންސާނާގެ ހަގީގީ ސޫރައަކީ އޭނާގެ ބަހާއި އަމަލުތަކުން ފައުޅުވާ އިޖްތިމާއީ އަދަބުތަކާއި އަހުލާގީ ސިފަތަކެވެ. މީސްތަކުން ތިމާގެ ރީތިކަން އަގުކުރާ މިންގަނޑަކީ، ތިމާގެ މުއާމަލާތުތަކެވެ.

އަޅުގަނޑުމެން ނިވައިކުރަންވީ ހަމައެކަނި ހަށިގަނޑުގެ އައުރައެއް ނޫނެވެ. ޖިސްމާނީ އައުރަ ނިވައިކުރުމާ އެކުގައިމެ، މާނަވީ އައުރަޔާއި ނަފްސުގެ އައުރުތައް ނިވައިކުރަން ޖެހެ އެވެ. އެ އައުރަތައް ނިވައިކުރުމަށް، ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އަޅުގަނޑުމެންނަށް ދެއްވި ފޭރާމަކީ ތަގުވާ އެވެ. يَا بَنِي آدَمَ قَدْ أَنزَلْنَا عَلَيْكُمْ لِبَاسًا يُوَارِي سَوْآتِكُمْ وَرِيشًا ۖ وَلِبَاسُ التَّقْوَىٰ ذَٰلِكَ خَيْرٌ ۚ ذَٰلِكَ مِنْ آيَاتِ اللَّهِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ (ސޫރަތުލް އަޢުރާފް 26). މާނައީ؛ އޭ އާދަމުގެ ދަރިންނޭވެ! ތިޔަބައިމީހުންގެ އައުރަތައް ނިވައިކުރަނިވި ހެދުމާއި ޒީނަތްތެރި ފޭރާން، ތިމަން ރަސްކަލާނގެ ތިޔަބައިމީހުންނަށް ދެއްވީމެވެ. އަދި ތަގުވާގެ ފޭރާން މާ ހެޔޮކަން ބޮޑެވެ. އެ ކަންތައްތައްވަނީ، ﷲ ގެ އާޔަތްތަކުގެ ތެރެއިންނެވެ. (އެއީ) އެއުރެން ހަނދުމަ ކުރުމަށްޓަކައެވެ.

އިސްވެ ދެންނެވި އާޔަތުގައި، ދެ ފޭރާމެއްގެ ވާހަކަ މާތް ﷲ ބަޔާންކުރައްވާފައިވެ އެވެ. އެއް ފޭރާމަކީ ކޮންމެ އިންސާނެއްގެމެ އައުރަ ނިވައިކުރުމަށް ބޭނުންވާ ޒަރޫރީ ފޭރާމެވެ. ދެވަނަ ފޭރާމަކީ ފުރަތަމަ ފޭރާމުން ހާސިލުވާ ކަންތައް އިތުރަށް ފުރިހަމަ ކޮށްދޭ ފޭރާމެވެ. އެއީ، އަންނައުނުން ނިވައިވެގެން ހުންނަ މީހާގެ ރޫޙާނީ ދިރުން ދަމަހައްޓައިދީ، އިޖްތިމާއީ އަދި އަހުލާގީ އައިބުތައް ފިލުވައިދޭ ފޭރާން ކަމަށްވާ ތަގުވާވެރިކަމެވެ.

މި ދެ ފޭރާމުގެ ތެރެއިން ވެސް އެންމެ ހެޔޮކަން ބޮޑީ ތަގުވާގެ ފޭރާމެވެ. އެ ފޭރާމުން ޒީނަތްތެރިވެއްޖެ މީހަކީ، މާތް ﷲގެ ޙަޟްރަތުގައި އެންމެ މާތް މީހާ އެވެ. މާތް ﷲ ވަހީ ކުރައްވާފައިވަނީ؛ إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ  (ސޫރަތުލް ޙުޖުރާތު 13). މާނައީ: ހަމަކަށަވަރުން، ﷲ ގެ ޙަޟްރަތުގައި ތިޔަބައިމީހުން ކުރެ އެންމެ މާތްކަން ބޮޑީ، ތިޔަބައިމީހުން ކުރެ އެންމެ ތަގުވާވެރި މީހާ އެވެ.

އަރަބި ބަހުގައި ތަގުވާ އަކީ، ލިބެން އޮތް ގެއްލުމަކުން ނުވަތަ ނުރައްކަލަކުން ދުރުހެލިވެ ރައްކާތެރި ކުރުމާއި ހިމާޔަތް ކުރުމެވެ. އެހެންކަމުން އިސްލާމީ ޝަރުޢުގައި ތަގުވާވެރިވުމަކީ، މާތް ﷲގެ އަޒާބާއި ކޯފާއިން ރައްކާތެރިވެވޭނެ ގޮތަށް އެ މީހެއްގެ އަމަލުތައް ބެހެއްޓުމެވެ. އެކަލާނގެ އަޒާބުން މިންޖުވެވޭނެ ހަމައެކަނި ގޮތަކީ، އެކަލާނގެ އަމުރު ކުރެއްވި ކަންތައް ކުރުމާއި ނަހީ ކުރެއްވި ކަންތަކުން ދުރުހެލިވުމެވެ.

ތަގުވާގެ ފޭރާމުގެ ހެޔޮކަން ބޮޑުވެގެންވާ އެތައް ސަބަބެއް ވެއެވެ. މާތް ﷲ އަށް ތަގުވާވެރިވާ މީހާއީ އަމަލާއި ބަހުން އެކަލާނގެއަށް ފުރިހަމައަށް އީމާންވެގެން ހުންނަ މީހާ އެވެ. އޭނާގެ އަމަލުތަކުން ތަންފީޒުކުރަމުން ދާނީ މާތް ﷲގެ އަމުރުފުޅުތަކެވެ. އޭނާ ދުރުހެލިވެ ރައްކާތެރިވެގެން ހުންނާނީ މާތް ﷲ ނަހީ ކުރެއްވި ކަންތަކުންނެވެ. މާތް ﷲގެ އަޅުތަކުންނާ މެދު އޭނާ މުއާމަލާތު ކުރާނީ، އެއިން ކޮންމެ މީހަކީވެސް، މާތް ﷲގެ ޙަޟްރަތުގައި ތިމާއަށް ވުރެ މާތް މީހަކަށް ވެދާނެ ކަމަށް ދެކިގެންނެވެ.

ތަގުވާގެ ފޭރާމުން ޒީނަތްތެރިވެ ހުންނަ މީހާ، ފާފަތަކަށް އަރިގަތުމަށް ލަދުވެތިވާނެ އެވެ. އެއީ، ތިމާ ފާފައަކަށް އަރައިގަންނަކަން އެހެން މީހަކަށް ނޭނގުނަސް ހުރިހާ ކަމެއް އެންމެ މޮޅަށް ދެކެދެނެވޮޑިގެންވާ މާތް ﷲ އަށް އެކަން ވަންހަނާ ނުވާނެތީ އެވެ. ތަގުވާގެ ފޭރާމުން ޒީނަތްތެރިވެ ހުންނަ މީހާ، އަނެކުންގެ ހައްގުތަކަށް އަރައިގަތުމަށް ޖެހިލުންވާނެ އެވެ. އެއީ، އަނެކުންގެ ހައްގަކަށް އަރައިގެންފައިވާ ނަމަ އެ މީހަކު އެ ހައްގެއް ކެނޑުމުން މެނުވީ، މާތް ﷲ ވެސް އެ ކުށަށް އަފޫ ނުކުރައްވާނެކަން އޭނާ ދަންނާތީ އެވެ. (ނުނިމޭ)