އިމާރާތާ ބެހޭ މިނިސްޓްރީ، އެކަމަކު ޓިނު ހޮހޮޅައެއް!

މިދައްކަނީ ބިދޭސީން ދިރިއުޅޭ ލޭބަ ކުއާޓާއެއްގެ ވާހަކައެއް ނޫނެވެ.

ރާއްޖޭގައި އިމާރާތް ކުރުމާބެހޭ ހުރިހާ ހުއްދަތަކެއް ދޫކުރުމާއި އިމާރާތް ކުރުމާ ބެހޭ ގާނޫނު ތަންފީޒު ކުރުމާއި ބިލްޑިން ކޯޑު ހެދުމާއި އިމާރާތްތަކުގެ ރައްކާތެރިކަން ކަށަވަރު ކުރުމަށް ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ މުހިންމު ޒިންމާ އުފުލަންޖެހޭ މިނިސްޓްރީ ހިންގާ އިމާރާތުގެ ވާހަކަ އެވެ.

ނަމަވެސް މި "ކޮންކްރީޓު ޖަންގަލީގެ" އެހެން ކަންކަން ވެސް ހިނގާ އުސޫލުން ކޮންސްޓްރަކްޝަން މިނިސްޓްރީ އާއި ހައުސިން މިނިސްޓްރީ މިއަދާ ހަމައަށް ވެސް ހިންގަމުން އައީ އެއްވެސް ގަވާއިދަކަށް އަދި ބިލްޑިން ކޯޑަކަށް ނުފެތޭ ތަނެއްގަ އެވެ. މީހުން މަސައްކަތް ކުރަން ހެޔޮވާ ވަރުގެ އިމާރާތެއްގަ އެއް ނޫނެވެ.

މިދިޔަ ދުވަސްތަކުގައި މާލޭގައި އެތައް ސާވޭތަކެއް ހަދައި ގޭގެ އަށް ޒިޔާރަތް ކުރުމާއި ރައްކާތެރިކަން ބެލުމާއި ތަފާތު ހުއްދަތައް ދިނުމާއި ބާތިލް ކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރަމުން ދިޔަ މި މިނިސްޓްރީތައް ތިބީ ގާނޫނާ ހިލާފުވެގެނެވެ. އެހެން މީހުންނަށް ނަމޫނާ ދެއްކުމުގައި އިސްކޮށް ހަރަކާތްތެރިވާން ޖެހޭ އިމާރާތުގެ ހާލަތު މި ހިސާބުގައި ހުރުމުން ރާއްޖޭގެ އެހެން ކަންކަން ބޮއްސުންލާފައި ހުންނާނެ މިންވަރު ވަޒަން ކުރެވެ އެވެ.

ވަށައިގެން ޓިނު ޖަހައި ލަކުޑި އާއި ފިލައިން ހަދާފައި ހުރި އެ އިމާރާތަކީ ސަރުކާރުގެ އޮފީހެކޭ ބޭރުފުށުން ވެސް ބަލާ މީހަކު ނުބުނާނެ އެވެ. އެ އިމާރާތުގެ އެތެރެއަށް ވަދެ ބެލި މީހަކު ނަމަ ބުނާނީ ހަމަ ޓިނު ހޮހޮޅައެއް ކަހަލަ ތަނެއް ކަމަށެވެ.

އެކަމަކު މިއިން ކަމަކަށް އެންމެންގެ ލޯ ހުޅުވިގެން ދިޔައީ މިދިޔަ ބުރާސްފަތި ދުވަހުގެ ހެނދުނު އިމާރާތުގެ ފުރަތަމަ ފްލޯގައި ހުޅު ހިފައި ހިނދުކޮޅެއް ތެރޭގައި މުޅި ތަނާއި ވަށައިގެން ހުރި އެހެން ހަތަރު އިދާރާއެއް އަނދައި އަޅިއަށްވެ ބިމާ ހަމަވި ހިސާބުންނެވެ.

މިހާރު ކުއްލިއަކަށް ފުންމައިގެން ގޮސް އެއްބަޔަކު އަނެއްބަޔަކަށް އިނގިލި ދިއްކޮށް މައްސަލަތަކުގެ ލިސްޓު ކިޔަން ފަށައިފި އެވެ.

އިމާރާތުގައި ސަލާމަތީ އެއްވެސް ކަމެއް ނެތް!

އެ އޮފީހުގައި ގިނަ އަހަރުތަކެއް ވަންދެން މަސައްކަތް ކުރި ސީނިއާ މީހަކު "މިހާރު" އަށް ވިދާޅުވި ގޮތުގައި އެއީ ދަގަނޑު ސްޓްރަކްޗާއެއް ތެރޭގައި ހުސް ފިލަ އިން ހަދާފައި ހުރި އިމާރާތެކެވެ. ކޮންސްޓްރަކްޝަނާއި އިންފްރާސްޓްރަކްޗާ މިނިސްޓްރީ ހިންގާތާ 16 އަހަރު ވިޔަސް އެތަނުގައި ކޮންކްރީޓު ކޮޅެއް ވެސް ނުހުންނާނެ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.

"ގޯޅިގަނޑު ތެރެއިން މީހަކު ހިނގާފައި ދާ އަޑުވެސް ބާރަށް އިވޭނެ. ސިޑިން އަރާއިރު ވެސް ފީ ލަކުޑިތަކަކުން ގޮވާ ކަހަލަ އަޑެއް އިވޭނީ. ވަށައިގެން އެތައް ބައިވަރު ކެބިންތަކާއި ކޮޓަރިތަކެއް ހުންނަ އިރު ކުއްލި ހާލަތަކަށް ވިސްނައިގެން ހަދާފައި ހުރި ތަނެއް ނޫން އެއީ،" އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.

އޭނާ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި ހައުސިން މިނިސްޓްރީ އާއި ކޮންސްޓްރަކްޝަން މިނިސްޓްރީ އެއްކޮށްލައި ނުވަތަ ވަކިކޮށްލާ ކޮންމެ ފަހަރަކު އެކި ޕާޓީޝަންތައް އަޅައި އެތެރެ ބައިބަޔަށް ބަހަ އެވެ. ސިޔާސީ މީހުން އިތުރުވަމުން ދާ ވަރަކަށް އިތުރު ކެބިންތަކެއް ހަދައި ތަން އިތުރަށް ފޮތި ފޮއްޗަށް ބަހަ އެވެ.

އެ އިމާރާތަށް އަންނަ ހަމައެކަނި ބަދަލަކީ އެއީ ކަމާއި އިމާރާތެއްގައި ހުންނަން ޖެހޭ އެއްވެސް ސިފައެއް ނުވަތަ އެ ވާހަކަ ދައްކާނެ މީހަކު ވެސް ނުވާ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.

"މި ލިބިގެން ދިޔައީ ބޮޑު ގެއްލުމެއް. މިކަމުގެ ޒިންމާ މިއަދު ނަގާނެ ބަޔަކު ނެތް. މައްސަލަތަކުގެ ވާހަކަ މިއަދު ދެއްކިޔަސް ވާނެ ފައިދާއެއް ނެތް،" އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.

އެހެން މުވައްޒަފަކު ބުނި ގޮތުގައި އޭނާ މިދިޔަ ނުވަ ވަރަކަށް އަހަރު އެ އޮފީހުގައި މަސައްކަތް ކުރި އިރު އަލިފާން ނިއްވާ ފުޅިއެއް ނުފެނެ އެވެ.

ރައްކާތެރިކަމާ އެކު، އިމާރާތްތައް ބެހެއްޓުމަށް އިމާރާތުގެ ކޮންމެ ދިމާލެއްގައި ފަސޭހައިން އަތު ޖެހޭ ގޮތަށް އަލިފާން ނިއްވާ ފުޅިތަކާއި އެހެނިހެން އެއްޗެހި ހުންނަން ޖެހެ އެވެ. ފަޔާ އެގްޒިޓަކާއި އެފަދަ ހާދިސާއެއް ދިމާވެއްޖެ ނަމަ އަމަލު ކުރާނެ ގޮތެއް ވެސް ލިޔެވި އަދި ކިޔާ ވެސް ދެވިފައި އޮންނަން ޖެހެ އެވެ.

"އޮފީހުގެ ޕީކް ގަޑީގައި ކުއްލިއަކަށް އެ އަލިފާންގަނޑު ރޯވި ނަމަ ސަލާމަތް ނުވީސް،" އޭނާ ބުންޏެވެ.

އެއީ ވެސް ނަސީބެކެވެ. އޮފީހުގެ މަސައްކަތްތައް ފަށައި މުވައްޒަފުން "ފުލް ގިއަރު" ގައި ތިބި ގަޑިއެއްގައި ހިނގި ކަމެއް ނަމަ އެ މީހުން ސަލާމަތް ކުރުމަކީ ބޮޑު ގޮންޖެހުމަކަށް ވާނެ އެވެ. ހަނިހަނި ދޭތެރެއިން މީހުން ނެރެ ސަލާމަތް ކުރުން ވަރަށް އުނދަގޫވާނެ އެވެ.

އަނެއް ކަމަކީ އިމާރާތް އިންޝުއާ ކޮށްފައި ނެތުމެވެ. ސަރުކާރުގެ ގިނަ އޮފީސްތަކެކޭ އެއްގޮތަށް ޓިނު ބިލްޑިންގްގައި ހިންގި ކޮންސްޓްރަކްޝަން މިނިސްޓްރީ އާއި ހައުސިން މިނިސްޓްރީ ވެސް އިންޝުއާއެއް ނުކުރެ އެވެ.

ބަދަލުވުމުގެ ޕްލޭން އޮތީ "ވިސްނުމުގައި"!

އަމީނީ މަގުގައި ހުރި އެ އިމާރާތަކީ 2007 ވަނަ އަހަރުގެ ކުރިން ކޮންސްޓްރަކްޝަން މިނިސްޓްރީ ހުންނަ އިމާރާތް ބާ ވުމުގެ ސަބަބުން މުވައްޒަފުން ވަގުތީ ގޮތުން ބަދަލު ކުރި ތަނެކެކެވެ. މިދިޔަ 16 އަހަރުގެ ތެރޭގައި އެތަން އޮތީ "ވަގުތީ ދާއިމީ" ތަނަކަށް ވެފަ އެވެ.

ކުރީގެ ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދުގެ ދައުރުގެ ތެރޭގައި ބޭރުގެ ފަންޑިން ހޯދައިގެން އެތަނުގެ އެއް ފަރާތުގައި އެންވަޔަރަންމަންޓް މިނިސްޓްރީ ހިންގަން ގްރީން ބިލްޑިން އިމާރާތް ކުރި އެވެ. އޭގެ ފަހުން މިހާރުގެ ރައީސް ޑރ. މުހައްމަދު މުއިއްޒު އެ މިނިސްޓްރީ އާ ހަވާލުވެވަޑައިގެންނެވި ފަހުން އިމާރާތުގެ އިތުރު އެކްސްޓެންޝަނެއް ހެދި އެވެ.

ނަމަވެސް އިމާރާތަކަށް މާ ބޮޑު ބަދަލެއް ނުގެނެ އެވެ. ޖެހިގެން އައި ހުރިހާ ސަރުކާރުތަކެއް ނިމި މިއަދާ ހަމައަށް އައިއިރު ވެސް އޮތީ އޮތް ނުލައި ބާއްވައިފަ އެވެ.

ކުރީގެ ރައީސް އިބްރާހިމް މުހައްމަދު ސޯލިހުގެ ސަރުކާރުގައި ކޮންސްޓްރަކްޝަން މިނިސްޓްރީގައި މަސައްކަތް ކުރެއްވި އިސް ބޭފުޅަކު "މިހާރު" އަށް ވިދާޅުވި ގޮތުގައި އޭރުގެ ވިސްނުން ހުރީ ހުޅުމާލޭގައި ހަދަމުން ދިޔަ އުމަރު ޒާހިރު އޮފީސް ބިލްޑިން ނިމުމުން ހައުސިން އެންޑް އިންފްރާސްޓްރަކްޗާ މިނިސްޓްރީ އެ ތަނަށް ބަދަލު ކުރުމަށެވެ.

އެކަން އެގޮތަށް ކުރުމަށް ރާވާފައިވީ ނަމަވެސް އޭރު ޖެންޑާ އާއި ބައެއް އެހެން މިނިސްޓްރީތައް އަމިއްލަ މީހުން އިމާރާތްތަކަށް ބޮޑު ކުއްޔެއް ދީގެން އުޅޭތީ ފުރަތަމަ އެ ތަންތަނަށް އިސްކަން ދޭން ސަރުކާރުން ނިންމި ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.

"ބޮޑު ކުއްޔެއް ދައްކައިގެން އުޅޭ އެ އޮފީސްތައް ބަދަލުކުރަން ފުރަތަމަ ނިންމީ. ދެން ފަހުން އަޅުގަނޑުމެން ނިންމީ އެ ތަނުގައި އިތުރު އިމާރާތެއް އަޅާފަ ބަދަލުވާން،" އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.

އެކަމަކު، އިމާރާތް ބަދަލު ކުރުމުގެ އެ ވިސްނުން އެއްވެސް މަރުހަލާއެއްގައި ރާވައި ކަރުދާހަށް ތިރިކޮށްފައި ނުވެ އެވެ. އެ ވިސްނުން އޮތީ ވިސްނުމެއްގެ ގޮތުގަ އެވެ. އެތަން ހުރީ އިމާރާތް ކުރުމުގެ ހުރިހާ ހަމަތަކަކާ ހިލާފަށެވެ.

ޒިންމާ ނަގާނެ ބަޔަކު ނެތް، ގޯސްވީ ސިފައިން!

އަލިފާން ރޯވި ދުވަހު އެ މަންޒަރު ކައިރިން ފެނުނު އިސް މުވައްޒަފަކު "މިހާރު" އަށް ވިދާޅުވި ގޮތުގައި ފުރަތަމަ ފްލޯގައި އަލިފާން ރޯވުމަށް ފަހު އެންމެ މައްޗަށް އަރައިގެން ދާން މާ ގިނަ ވަގުތެއް ނުނަގަ އެވެ. ސަބަބަކީ މުޅިތަން އެއްކޮށް ފިލައިން ހަދާފައި ހުރުމުންނެވެ.

ސިފައިންނަށް ފުރަތަމަ ދުން އަރަނީ ސީދާ ކޮންތަނެއްގައި ކަން ހޯދަން ވެސް ދަތިތަކެއްވި އެވެ.

ނަމަވެސް އެ އަށް ވުރެ މާ އަވަހަށް އަލިފާންގަނޑު ސީލިންގުގެ މަތިން ފެނި މުޅި ތަނުގައި ރޯވެއްޖެ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.

"މިހާރު އެންމެން ދައްކަނީ ސިފައިން އެ އަލިފާންގަނޑު ނިއްވަން ލަސްވި ވާހަކަ. އެއީ މާދަމާ ލަކުޑި ގުދަނެއްގައި ރޯވުމުން އެ ތަނަށް އެއްވެސް ގެއްލުމެއް ނުވަނީސް ނިއްވާ ނުލެވުނީ ކީއްވެހޭ ބުނުން ކަހަލަ ކަމެއް. އިމާރާތަކީ ސަލާމަތް ކުރެވޭ ކަހަލަ ގޮތަކަށް ހަދާފައި ހުރި ތަނެއް ނޫން."

ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ވަނީ އެ މައްސަލާގައި ސިފައިން ހާޒިރު ކުރަން ނިންމައިފަ އެވެ. އެ ތަނުގައި ބަޔަކު ގަސްދުގައި ރޯކޮށްލި ކަމަށާއި ހާލަތު ދެރަ ކަމަށް ބުނެ އިދިކޮޅު އެމްޑީޕީން ދަނީ ފާޑު ކިޔަމުންނެވެ.

ނަމަވެސް މި ހުރިހާ ދުވަހު އެ އިމާރާތުގެ ހާލަތު ވެސް އޮތީ ހަމަ އެހެންނެވެ. މިއަދު ވެސް ސަރުކާރުގެ މަދު އިމާރާތެއް ފިޔަވައި އެއްވެސް ތަނެއް އިންޝުއަރެންސް ނުކޮށެވެ.

އަނދައި އަޅިއަށް ވެގެން ދިޔަ ހަތަރު މިނިސްޓްރީ ވެސް އޮތީ ހަމަ އެ ހާލަތުގަ އެވެ. މިއީ އެއްވެސް ބަޔަކު އަނެއް ބަޔަކަށް އިނގިލި ދިއްކުރެވެން އޮތް ކަމެއް ނޫނެވެ. އެކަމަކު، މިއިން މި އެނގުނީ ގައުމުގެ ހާލަތެވެ. ކަންކަން ރަނގަޅު ކުރަން ތިއްބެވި ކަމާ ގުޅޭ އިސްވެރިންގެ ހާލަތެވެ. އެންމެ އާދައިގެ މީހެކޭ އެއްވަރަށް ކަމެއް ރަނގަޅު ކުރެވެން މި ވިސްނެނީ އަނދައި ހުލިވީމަ އެވެ.