އޮޅުންބޮޅުން: ފަތުރުވެރިކަމުގެ ކުދި ވިޔަފާރި

ފަތުރުވެރިކަމުގެ ކުދި ވިޔަފާރިއޭ އަޅުގަނޑު މިދަންނަވަނީ ފަތުރުވެރިކަމުގެ ބޮޑު ޞިނާޢަތަށް ބަލާއިރު ނިސްބަތުން ކުދި ވިޔަފާރީގެ ވާހަކަ އެވެ. މިޒަމާނުގައި ފަތުރުވެރިކަމަށް ރަށެއް ތައްޔާރުކުރުމަށް ޚަރަދުކުރާ ނަމަ ޑޮލަރު މިލިއަނަރަކަށް ވާން ޖެހެ އެވެ. ނުވަތަ ޑޮލަރު މިލިއަނަރުން ފަހަތުގައި އެހީވެދޭން ތައްޔާރަށް ތިބެން ޖެހެ އެވެ. ބޭންކުގެ އެހީ ލިބެނީ ވެސް ވަކި ވަރަކަށް އަމިއްލައަށް ޚަރަދުކުރަން ތައްޔާރަށް ތިބި ބަޔަކަށެވެ. މިހެންވުމާ އެކު އާދައިގެ މީހަކަށް ނުވަތަ މެދު ފަންތީގެ ވިޔަފާރިވެރިއަކަށް ފަތުރުވެރިކަމުގެ ޞިނާޢަތުގެ ތެރެއަށް ވަނުމަކީ އުނދަގޫ ކަމެކެވެ. ނާމުމްކިންކަމެކޭ ދެންނެވުމަކީ ވެސް ޙަޤީޤަތާ ޚިލާފް ވާހަކައަކަށް ނުވާނެ އެވެ. މިހެންވުމާ އެކު ފަތުރުވެރިކަން ރާއްޖޭގައި ފެށިގެން އެކަމުގެ ފައިދާ ރައްޔިތުންނަށް ފެންނަން ފެށުމާ އެކު އެ ވިޔަފާރީގެ ތެރެއަށް ވަނުމަށް، ތަފާތު ގޮތްގޮތަށް އާދައިގެ ރައްޔިތުން މަސައްކަތްކުރި އެވެ. ގެސްޓްހައުސްގެ ވިޔަފާރިކޮށްގެންނާއި ޔޮޓް ދުއްވުމުގެ ވިޔަފާރީގެ ތެރެއަށް ވަދެގެންނެވެ.

ޔޮޓް ދުއްވުމުގެ ވިޔަފާރި ފަށައިގަތުމުގައި، އެންމެ ފުރަތަމަ ރާއްޖޭގައި ޔޮޓް ގެންގުޅެން، އެހެން ގޮތަކަށް ދަންނަވާ ނަމަ ދޯނިފަހަރުގައި ނުވަތަ އުޅަނދުގައި ފަތުރުވެރިންނަށް ނިދައި ކައިބޮއި ހެދޭނެ ގޮތަށް ވިޔަފާރި ފެށުނުއިރު، ހުއްދަ ދޫކުރެވުނީ ހަމައެކަނި ދިވެހިންނަށެވެ. ނަތީޖާއަކަށް ވީ ބައެއް ބިދޭސިން ދިވެހިންނާ ގުޅިގެން އެވިޔަފާރި ފެށުމެވެ. ޔޮޓްގައި ދަތުރުކުރަން ބޭނުންވާ ފަތުރުވެރިން ގިނަވުމާއި އެމީހުންގެ ބޭނުންތަކުގެ ފެންވަރު މަތިވުމާއި، އެމީހުންގެ ބޭނުންތައް ގިނަވުމުން ސަރުކާރުގެ ކަމާ ބެހޭ ފަރާތުން ނިންމީ ވަކި އަދަދަކަށް ވުރެ ބޮޑެތި އުޅަނދު ނުވަތަ ވަކި އަދަދަކަށް ވުރެ އެނދު ގިނަ އުޅަނދު ގެނައުމުގެ ހުއްދަ ބިދޭސީ އިންވެސްޓަރުންނަށް ދިނުމަށެވެ. އަދި ވަކިވަރަކަށް ވުރެ ކުދި އުޅަނދު ނުވަތަ އެނދުގެ އަދަދު މަދު އުޅަނދުފަހަރު ދުއްވުމުގެ ހުއްދަ ހަމައެކަނި ދިވެހިންނަށް ދިނުމަށެވެ. ދިވެހިންނަށް ހުއްދަ ދޭ ބާވަތުގެ އުޅަނދެއް ރާއްޖޭގައި ވިޔަފާރިއަށް ދުއްވާ ނަމަ އެއީ ބިދޭސީއެއްގެ އުޅަނދަކަށް ވިޔަސް ދިވެއްސެއްގެ ނަމުގައި ރަޖިސްޓްރީ ބަދަލުނުވާ ހިނދަކު ނުވަތަ ކުއްޔަށް ދިނުމުގެ ކަރުދާސްތައް ދިވެއްސެއްގެ ނަމުގައި ނެތްހާ ހިނދެއްގައި ޔޮޓް ވިޔަފާރީ ހިންގުމުގެ ހުއްދައެއް ނުލިބެ އެވެ.

މިޒަމާނުގައި ފަތުރުވެރިކަމުގެ ޞިނާޢަތް ފުޅާވެގެން ގޮސް ދުނިޔޭގެ މުއްސަނދިން ރާއްޖެއަށް ގެނައުމަށް އެތައް މިލިއަން ޑޮލަރުގެ އިންވެސްޓްމެންޓްކުރަން ޖެހުމާ އެކު ފަތުރުވެރިކަމުގެ ވިޔަފާރި މަޑުމަޑުން ދިވެހިންގެ އަތުން ބީވަމުން ގޮސް މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި އިންވެސްޓްކުރުމާއި ހިންގުން ބިދޭސީންގެ އަތަށް ހިނގައްޖެ އެވެ. ފަތުރުވެރިކަމުގެ ކޭކުން ދިވެހިން ކާލަން ލިބެނީ ވަރަށް ކުޑަ އެތިކޮޅެކެވެ. ސަރުކާރުން ތަފާތު ނަން ނަމުގައި ނަގާ ގިނަ ޓެކްސްތައް އެކަހެރިކޮށްފަ އެވެ.

ބިދޭސީން ރާއްޖޭގައި އިންވެސްޓްކުރުމަށް ފުރުޞަތު ދެވެންވާނީ ދިވެހިންނަށް ނުކުރެވޭ ބޮޑެތި އިންވެސްޓްމެންޓަށެވެ. ސަރުކާރުން ވެސް ދައްކަނީ ބިޔަ އިންވެސްޓުމަންޓުގެ ވާހަކަ އެވެ. އެހެންނަމަވެސް އަމަލީ ގޮތުން ބައެއް ކަންތައްތައް ތަންފީޒްކުރެވޭ އިރު ދިވެހިންނާ މެދު ވިސްނާފައި އޮންނަ ކަމަކަށް ނުދައްކަ އެވެ. އަޅުގަނޑު މިދަންނަވާ ވާހަކަ އޮޅުވާ ނުލައްވާށެވެ. އަޅުގަނޑު އެއްބަސްވަމެވެ. ސަރުކާރުން ފަޅު ފުންކޮށްދެއްވައިފި އެވެ. ޖެޓީ ހައްދަވައިދެއްވައިފި އެވެ. ކަރަންޓުގެ ކަންތައްތައް ރަނގަޅުކޮށްދެއްވަމުން އެބަ ގެންދަވަ އެވެ. ފެނުގެ މައްސަލަތައް ހައްލުކޮށްދޭން މަސައްކަތްތަކެއް އެބަ ކުރެވެ އެވެ. ހަމައެފަދައިން ކުނީގެ ކަންތައް ހަމަޖެހޭ އުޞޫލެއްގެ ދަށުން ހަމަޖައްސަން ފިޔަވަޅުތަކެއް އެޅެ އެވެ.

ކޮންމެ ތަނަކުން ފައިސާ ހޯދައިގެން ކަމުގައިވިޔަސް އެއީ ރައްޔިތުންނަށް މައްސަލައަކަށް ނުވެ އެވެ. މިނޫން ސަރުކާރެއް ދުވަހަކު ވެސް އަތުވެއްޖިއްޔާ ދަރަންޏާ ހުރެ އިނދަޖެހުނަސް އާދައިގެ މީހާ އަށް އެއީ މައްސަލައެއް ނޫނެވެ. އޭނާގެ އަސާސީ ބޭނުންތައް ނުވަތަ ލާޒިމީ ބޭނުންތައް ރަނގަޅުކުރުމަށް ޚަރަދު ކުރެވޭތީވެ އެވެ. ކޮންމެ ތަނަކުން ފައިސާ ނަގައިގެން ވެސް ރައްޔިތުންނަށް މި ޚިދުމަތްތައް ދެވޭތީވެ އެވެ. އެކަމަކު އަޅުގަނޑުގެ ނަޒަރުގައި މި ޚިދުމަތްތަކުގެ ސަބަބުން ރައްޔިތުންނަށް ފައިދާ ކުރިއަސް މިއީ އިންތިޚާބުތަކުގައި ވޯޓު ހޯދަންކުރެވޭ އިންވެސްޓުމެންޓްތަކެކެވެ. މިހާރު މިއޮތީ ރުއްސަވާ މެންބަރުންގެ ސަރަހައްދުތަކަށް އެއާޕޯޓް ހެދުމުގެ ރޯގާ ވެސް ޖެހިފަ އެވެ. ފަނަރަ ވަރަކަށް ހާސް މީހުންގެ އާބާދީއަކަށް ދެ އެއާޕޯޓް، ވިއްސަކަށް ހާސް މީހުންގެ އާބާދީއަކަށް ތިން އެއާޕޯޓް، ހިންގައިގެން ދުވަހަކު ވެސް ފައިދާވާނެތޯ އެވެ؟ މި ބޭކާރު ޚަރަދުގެ ހޭދަ ހޯދާނީ ކޮން ތާކުންތޯ އެވެ؟ މީރާ އަށް އަޅުގަނޑުމެން ދައްކާ ޓެކްސް އިންތޯ އެވެ؟ ކަމާ ބެހޭ ބޭފުޅަކު މި ކޮލަމް ވިދާޅުވާ ކަމަށްވާ ނަމަ މީގެ ޖަވާބު ދެއްވަ ބައްލަވާށެވެ. ކަމާ ބެހޭ ބައެއް ބޭފުޅުން ބައެއް ފަހަރު މި ކޮލަމް ވިދާޅުވާކަން އަޅުގަނޑަށް މިހާރު ޔަޤީންވެއްޖެއެވެ. ބައެއް ފަހަރު މި ކޮލަމް ނޫހުން ނުފެންނާތީވެ އެވެ.

ދާދި ފަހުން ފަތުރުވެރިކަމުގެ ދާއިރާއިން ބިދޭސީ އިންވެސްޓަރުންނަށް ޔޮޓް އޮޕަރޭޓް ކުރުމުގައި ވަނީ ލުޔެއް ދީފަ އެވެ. ކުރިން ޤަވައިދު އޮންނަ ގޮތުން ބިދޭސީ ކުންފުންޏަކަށް ޔޮޓް އޮަޕަރޭޝަނެއް ރާއްޖޭގައި ރަޖިސްޓުރީ ކުރެވޭނީ މަދުވެގެން ވިހި ކޮޓަރިހުރުމާ އެކު ސާޅީސް އެނދު ހުރި ނަމަ އެވެ. މިހާރު ލުއި ދީފައިވަނީ ދިހަ ކޮޓަރިއާ އެކު ތިރީސް އެނދު ހުރުމަށެވެ. އަޅުގަނޑުގެ ސުވާލަކީ މި ގޮތަށް ލުއި ދެއްވީ ކީއްވެތޯ އެވެ؟ ވަކި ދިވެއްސަކަށް ބިދޭސީ އިންވެސްޓުމެންޓަކާ އެކު ކުރިއަށް ދިއުމުގެ ފުރުޞަތު ތަނަވަސްކޮށްދޭންވެގެންތޯ އެވެ؟ ހޯހޯ! އަޅުގަނޑު އެހެނެއް ނުދަންނަވަމެވެ. އަޅުގަނޑު ހަމައެކަނި ކޮއްލީ ސުވާލެކެވެ. މި ސަރުކާރުން އަބަދުވެސް ބުނަމުން އަންނަނީ ރާއްޖެއަށް ބޭރުން ބިޔަ އިންވެސްޓުމެންޓު ގެންނަ ވާހަކަ އެވެ. އަޅުގަނޑުމެން އެފަދަ އިންވެސްޓުމެންޓަށް މަރުޙަބާ ކިޔަމެވެ. އަޅުގަނޑުމެންގެ ޤައުމުގެ ބައެއް ވިއްކާނުލާ ކަމަށްވާ ނަމަ އެވެ. އަޅުގަނޑުމެންގެ ސަޔާދަތު ވިއްކާނުލާ ނަމަ އެވެ. އަޅުގަނޑުމެންގެ މިނިވަންކަން ވިއްކާނުލާ ނަމަ އެވެ. އަޅުގަނޑުމެން ޤަބޫލުކުރާ ދީނަށް ތަބަޢަވާ ބަޔަކަށް ވިޔަސް މިކަމަކަށް އެއްބަހެއް ނުވެވޭނެ އެވެ.

ގެސްޓުހައުސް ވިޔަފާރިއަކީ ކުޑަ ތަނަވަސްކަމެއްގައި އުޅޭ ދިވެހިން އަމިއްލަ ފައިސާއިން ތަރައްޤީކޮށްގެން ފުޅާކުރަމުން ގެންދިޔަ ވިޔަފާރިއެކެވެ. ފުރަތަމަކޮޅު ސަރުކާރުން ގެންގުޅުނު ސިޔާސަތަކީ ގަވައިދުގެ ތެރެއިން އެތަނުގެ ފެންވަރު ހިފެހެއްޓުމުގެ ސިޔާސަތެވެ. އަދި ފަތުރުވެރިން މަގުފުރައްދައިގެން ނާޖާއިޒް ފައިދާއެއް ނެގުނަ ނުދިނުމުގެ ސިޔާސަތެވެ. ގެސްޓުހައުސް ވިޔަފާރި ތަރައްޤީކުރުމުގެ ނަމުގައި މިހާރު ސަރުކާރުން ހަދާފައިވާ ޤާނޫނާއި ޤަވައިދުން އެ ވިޔަފާރި މިހާރު ދަނީ އެހެން ފައްތަރަކަށެވެ. އަނެއްކާވެސް ފައިސާ ހުރި ބޮޑެތި މުއްސަދިންނަށް ފުރުޞަތު ފުޅާކުރެވޭ ކަހަލަ ގޮތަކަށެވެ. ބިމުގެ އަގު ބޮޑުކަމުންނެވެ. އެ، ކުޑަކަމަށް ބެލެވޭ ވިޔަފާރިން ނެގޭ ޓެކްސްތައް ގިނަކަމުން އެތަންތަނުގެ އަގު ބޮޑުވެގެން ދާނެ އެވެ. ނަތީޖާއަކަށް ވާނީ ކުރިން ހޯދުނުހާ ފަސޭހައިން މާރުކޭޓު ނުލިބުމެވެ. ސަރުކާރުން މިކަހަލަ ވިޔަފާރިތައް ކަންޓުރޯލްކުރުމުގެ ސިޔާސަތު ދޫކޮށްލަންވީ އެވެ. ސަރުކާރުން ގެންގުޅެންވީ މަގު ދެއްކުމުގެ ސިޔާސަތެވެ. އާރުކާޓީއަކަށް ވުމުގެ ސިޔާސަތެވެ. ރައްކާތެރިކަން ހޯދައިދިނުމުގެ ސިޔާސަތެވެ. ޙިމާޔަތްކޮށްދިނުމުގެ ސިޔާސަތެވެ. މިކަހަލަ ކަންތައްތައް ހިނގާނީ ޑެމޮކްރަސީ އަށް މަގުދައްކައިދޭ، ޑެމޮކްރަސީ އަށް ތަބަޢަވާ ތަންތާގައި ކަމަށް އަޅުގަނޑު ވެސް އެއްބަސްވަމެވެ.

އަޅުގަނޑުމެން ވަނީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ރާއްޖޭގެ ޑެމޮކްރަސީ ކަފުންކޮށްގެން ވަޅުލާފަ އެވެ. މުސްތަޤިއްލު މުއައްސަސާތަކުގެ މިނިވަންކަން ވެސް ވަނީ ކަފުންކޮށްގެން ވަޅުލާފަ އެވެ. މުސްތަޤިއްލު ޝަރުޢީ ދާއިރާގެ މިނިވަންކަން ކަފުންކޮށްގެން ވަޅުލެވޭކަށް ވެސް ނެތެވެ. ހިނަވައިދޭނެ މީހަކު ވެސް ނުވުމުންނެވެ. ޑެމޮކްރަސީގެ ޖަނާޒާގައި ބައިވެރިނުވެވުނަސް ފާތިޙާ ކިޔަވަފާނެކަމަށް ބެލެވޭ ބަޔަކު ވެސް އެބަ އުޅެ އެވެ. އެކަމަކު އެމީހުން ދިރިއުޅެނީ އިނގިރޭސި ވިލާތުގަ އެވެ. މިޒަމާނުގައި ފާތިޙާ ކިޔެވުން ޤަބޫލުކުރާނެކަމެއް ވެސް ނޭނގެ އެވެ.